هراس اروپا از انتقام داعش
برتریها: دولت های اروپایی از بازگشت شهروندانشان كه به داعش پیوسته اند، نگرانند. مفسرین این شرایط را نتیجه رویكردهای مسئولیت گریزانه پایتخت های اروپایی در سال های گذشته می دانند و تاكید دارند از آنجائیكه این كشورها اهداف آسانتری برای اعضای داعش به شمار می آیند، باید به فكر پیشگیری هایی جدی جهت مقابله با اقدامات احتمالی و انتقام جویانه داعش باشند.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، كشورهای اروپایی و تركیه از چند ماه قبل بر سر موضوعی جدید گرفتار اختلافند. مساله بازگشت اعضای اروپایی داعش به كشورهای مبدا و مقاومت كشورهای اروپایی مقابل پذیرش آنها سبب منازعه ای میان دو طرف شده است. حوادث تروریستی كه در چند روز گذشته در لندن و لاهه به وقوع پیوست در واقع تحقق هراس دیرینه ای بود كه پایتخت های اروپایی در چند ماه اخیر بروز می دادند. در حقیقت اروپا حالا تاوان سیاست های غلط گذشته خودرا پرداخت می كند و به احتمال زیاد با بازگشت تعداد بیشتری از اعضای داعش، باید هزینه های بسیار بیشتری را در این مساله متقبل شود.
كشورهای اروپایی از زمان آغاز بحران در سوریه در سال ۲۰۱۱ و خصوصاً از سال ۲۰۱۴ كه دولت موسوم به اسلامی عراق و شام (داعش) اعلام موجودیت كرد تا چند مدت قبل، نسبت به تندروهایی كه می خواستند در سوریه و عراق به داعش بپیوندند، واكنشی خنثی اتخاذ می كرد. شرایط برای سفر افراطیون از اروپا به سوریه به اندازه ای آسان بود كه حتی برخی دختران و پسران جوان زیر ۲۰ سال هم به داعش پیوستند.
حالا با شكست داعش و نابودی رسمی خلافت آنها، خیلی از تروریست ها كه در زندان های عراق، سوریه و تركیه به سر می برند یا پنهان شده اند، خواهان بازگشت به موطن اروپایی خود هستند. برخی گزارش ها تعداد این افراد با خانواده هایشان را بین ۱۰ تا ۲۰ هزار نفر تخمین می زنند. در مقابل، اروپایی ها از پذیرش تروریست های صادراتی خود سر باز می زنند و مهمترین دلیل را ترس از وقوع اقدامات تروریستی در قاره سبز عنوان می كنند.
در طرف مقابل، تركیه هم به شدت بر موضع خود پافشاری می كند. كاخ سفید نیز به دلیلهای گوناگون خواهان تحت فشار قرار دادن اتحادیه اروپا است و از رویكرد آنكارا حمایت می كند. چندی پیش «رجب طیب اردوغان» حتی تهدید كرد اگر اروپا این اعضای زندانی شده داعش را به صوت رسمی تحویل نگیرد دست به كار می شود و به صورت یك طرفه آنها را باز می گرداند. به نوشته روزنامه «نیویورك تایمز» دولت تركیه چندی پیش اولین گروه از اعضای اروپایی داعش را به كشورهای بریتانیا، دانمارك، آلمان و ایالات متحده بازگرداند و اصرار كرد صدها پیكارجوی دیگر هم در صف انتظار برای بازگشت قرار دارند.
طبق تحلیل این روزنامه آمریكایی، تركیه اعلام نمود كه ۲۲۸۰ عضو داعش از ۳۰ كشور جهان را در اختیار دارد و به تدریج بعضی از آنها را باز می گرداند. همزمان كه اروپایی ها به دنبال امضای توافقی با اردوغان دراین زمینه بودند تصمیم ترامپ در خصوص خروج نیروهای آمریكایی از سوریه موجب سردرگمی بیشتر آنها شد.
داعشی های اروپایی در بلاتكلیفی
اگرچه برمبنای مفاد كنوانسیون بین المللی سال ۱۹۶۱ نداشتن تابعیت برخلاف قانون است اما كشورهای اروپایی به این بهانه كه كنوانسیون فوق را امضا نكرده اند از زیر بار مسئولیت شانه خالی می كنند و اتباع داعشی خودرا نمی پذیرند. رسانه ها نام ده ها نوجوان دختر و پسر را از انگلستان و دیگر كشورهای اروپایی بر می شمرند كه در سال های نخست ظهور داعش به سوریه رفتند و الان در بلاتكلیفی بازگشت به سر می برند یا از سرنوشت بعضی از آنها اطلاعاتی در دست نیست.
«شمیمه بیگوم» دختر نوجوان بریتانیایی است كه در سال ۲۰۱۵ و در سن ۱۵ سالگی به داعش سوریه پیوست و اندكی بعد با یك فرد هلندی كه وی هم اخیرا عضو داعش شده بود، ازدواج كرد. سال قبل دولت لندن ملیت بریتانیایی این فرد را كه حامله هم بود، لغو نمود و از پذیرش وی سر باز زد. «جك لتس» (با تابعیت انگلیسی-كانادایی) نیز یكی از جوانان اروپایی است كه در سن ۱۹ سالگی از آكسفورد انگلیس به سوریه رفت. در طول دو سال قبل وزارت امور خارجه انگلیس اعلام نموده است از وی و دیگر اتباع خود كه به سوریه رفته اند پشتیبانی نمی كند و لندن هیچ تصمیمی برای بازگرداندن اعضای گروه تروریستی داعش ندارد. برخی پرونده ها كه اخیرا گشوده شده همچون دو فرد فوق بحث های قانونی زیادی را در اروپا سبب شد.
تارنمای شبكه خبری «سی ان ان» در گزارشی می نویسد: اروپا هیچگاه به صورت واقعی با اتباع داعشی خود مقابله نكرد و سیاست دونالد ترامپ در خصوص خروج از سوریه بیشتر از همه موجب نگرانی این كشورها شد. رئیس جمهوری آمریكا بارها از دولت های اروپایی خصوصاً آلمان، فرانسه و انگلستان خواست تا اعضای داعشی خودرا تحویل بگیرند اما در مقابل آنها اعلام نمودند كه تابعیت این شهروندان خودرا لغو كرده اند.
این گزارش با اشاره به اینكه تنها ۸۰۰ تن از اعضای اروپایی داعش در شمال سوریه و نزد نیروهای دموكراتیك سوریه (SDF) زندانی اند افزود ۷۰۰ زن و ۱۵۰۰ كودك داعشی هم در اردوگاه های این منطقه حضور دارند كه منتظر بازگشت به كشورهای مبدا هستند.
زبانه های آتش انتقام داعش در اروپا
در چند هفته اخیر هراس از وقوع اقدامات تروریستی در اروپا با نزدیك شدن به سال نوی میلادی شدت گرفته است. چند شب قبل فرد مهاجمی در یكی از خیابان های اصلی شهر لاهه هلند چند نفر را با چاقو زخمی كرد. حدودا همزمان با آن، یك فرد كه دارای سوابق ترورریستی بود روی پل لندن، با چاقو به چند نفر حمله كرد. دو نفر در اثر ضربات چاقوی این مهاجم كشته شدند.
در طول چند سال اخیر حوادث تروریستی گوناگونی در شهرهای مختلف اروپایی همچون لندن، برلین، مونیخ، استكهلم، پاریس و... به وقوع پیوست كه بیشتر آنها با سلاح سرد یا خودرو صورت گرفت و با اعضای تندروی داعش و القاعده ارتباط داشت. دولت های اروپایی از این مساله هراس دارند كه بازگشت چند هزار شهروند آنها كه عضو داعش شده بودند موجب گسترش تمایلات افراطی و حتی دست زدن به اقدامات انتقام جویانه تروریستی شود. كارشناسان مرگ «ابوبكر البغدادی» و نابودی خلافت وی را عاملی برای محو شدن زمینه های فكری داعش نمی دانند و برعكس نسبت به تقویت برخی زمینه های خشونت طلبانه و حس انتقام از غرب در این افراد نگرانی دارند.
تارنمای «لوبلاگ» چنین تحلیل می كند كه محو تدریجی داعش تنها به سبب از دادن قلمروی سرزمینی نبود بلكه دستگیری خیلی از تروریست ها و كاهش اعضا عامل مهمی برای شكست آنها بود. اما حالا سرنوشت این اعضای زندانی شده در عراق، سوریه و تركیه، هراس از افزایش تبلیغات داعش و رادیكالیزه شدن باردیگر تفكرات این گروه در اروپا را افزایش داده است.
طبق این تحلیل همچون دوره بعد از مرگ «اسامه بن لادن» رهبر القاعده، در شرایط كنونی با كشته شدن البغدادی هم حس انتقام، انگیزه پرقدرتی برای اقدامات تروریستی اعضای داعش است. بدین سبب انتظار می رود تلافی گزینه مورد نظر آن باشد. با عنایت به نحوه عمل آنها در تربیت «گرگ تروریست تنها» قابل پیش بینی است كه داعش بجای روش های نوین بر همان شیوه گذشته خود تمركز خواهدنمود.
براین اساس، بااینكه ایالات متحده حملات به داعش را سازماندهی كرد اما اروپا به دلیلهای گوناگون هدف در دسترس تری برای این گروه شمرده می شود. نخست آنكه در گذشته رادیكالیزه كردن شرایط در اروپا موفق تر از آمریكا جواب داد. همین طور داعش پیش بینی می كند اقدامات ضدتروریستی اروپا ناهماهنگ تر و ضعیف تر از واكنش های واشنگتن خواهد بود. علاوه بر این، رهبران داعش به خوبی از این مساله آگاهی دارند كه شكاف سیاسی در اتحادیه اروپا زمینه مناسبی را برای حملات موفقیت آمیز این گروه فراهم می سازد.
در این چارچوب و به اعتقاد مفسرین، اروپا نیازمند اقدامات هماهنگ و گسترده دفاعی برای مقابله با دور بعدی تهدیدات است. عقب نشینی داعش زمینه برای تقویت این گروه را فراهم می سازد ضمن اینكه كوشش برای تعیین رهبر خلافت هم مولفه ای مهم می باشد. احتیاط حكم می كند تا در اروپا مقدمات لازم برای مقابله جامع با هرگونه تلاش در جهت رادیكالیزه كردن باردیگر فضا و تجدید حیات داعش، بدون در نظر گرفتن مقیاس تهدید، اندیشیده شود.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد هراس اروپا از انتقام داعش