انطباق با آموزش مجازی برای دوره بی بازگشت به پیشاكرونا
برتریها: بگفته «هادی خانیكی» استاد ارتباطات، با روش های آموزش مجازی بعنوان یك پدیده نو و در عین حال گریزناپذیر مواجهیم و باید اهتمام نماییم بجای اینكه برابر آن دست به مقاومت بزنیم، كمبود و ضعف های این شیوه را برای انطباق و سازگاری بیشتر با فضای آموزش كشور برطرف نماییم.
در پی افزایش آمار جهانی مبتلاشدن به ویروس کرونا، فاصله گذاری اجتماعی در بیشتر کشورها و به تبع آن تعطیلی مدارس و دانشگاه ها، مسئولان آموزش کشورمان برای جلوگیری از تعطیلی و توقف این امر، تدریس با شیوه های نوین و مجازی و برگزاری امتحانات آنلاین را پیشنهاد کردند. بااینکه شیوع ویروس کرونا در کشورمان مشکلات و سختی هایی را بر سر راه نظام آموزشی قرارداده است، اما فرصتی به وجود آورده تا راه های نوین آموزشی، خصوصاً در آموزش وپرورش و دانشگاه ها به اجرا درآید و به صورت عملی امکان آزمودن روش های جدید در مقیاس ملی فراهم گردد.
پژوهشگر ایرنا با «هادی خانیکی» استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در مورد شیوه آموزش الکترونیکی به گفت و گو پرداخته است.
آموزش از راه دور؛ پدیده ای نو و گریزناپذیر
خانیکی در ابتدای این گفت و گو گفت: پذیرش آموزش مجازی و پیش بردنِ آن لزوم ناشی از شیوع ویروس کرونا و پیش گیری از آن است. این لزوم شامل ایران و بقیه کشورهای جهان می شود، برای اینکه مساله کرونا بعنوان یک پدیده نوظهور فراگیر و جهانی است و باید بپذیریم که آموزش مجازی در شرایط کنونی یکی از شیوه های سازگاری زندگی علمی و آموزشی با این شرایط جدید است.
به نظر می رسد با پدیده آموزش مجازی بعنوان یک پدیده نو و درعین حال گریزناپذیر مواجه هستیم و باید اهتمام نماییم کمبودها و ضعف های این شیوه را برطرف نماییم. نباید گرفتار ساده اندیشی شد که تنها چند هفته دیگر وضعیت جامعه ما یا هر جامعه دیگر پساکرونایی به وضعیت پیشاکرونایی برمی گردد. باید به موضوع تحصیل به شیوه آموزش مجازی توجه جدی نماییم.
آموزش مجازی بعنوان یک پدیده نو دشواری و افق های متفاوتی دارد. آموزش مجازی عیناً همان آموزش حضوری نیست و به لحاظ سخت افزاری نیاز به آمادگی و زیرساخت های جدی دارد. به لحاظ نرم افزاری یعنی آماده بودن و آماده شدن استادان و دانشجویان برای این شیوه آموزش که از جنس کلاس های حضوری نیست. در این گونه کلاس ها، دانشجویانی که در نقاط مختلف پراکنده هستند از امکانات نابرابری برخوردار می باشند. برخی اینترنت پرسرعت یا ابزارهای پیشرفته ای دارند و بعضی از این امکانات محروم اند. از جانب دیگر در این شیوه آموزش، ممکنست مهارت استاد و دانشجو هنوز درحد کفایت نباشد.
بررسی امکان جایگزینی آموزش مجازی با حضوری در آینده علمی جهان
این استاد ارتباطات در مورد آینده علمی جهان برای پذیرش شیوه های آموزش گفت: در مورد آینده آموزش در جهان مطالعات و تحقیقاتی در عرصه بین المللی انجام گرفته است، ازجمله تحقیقاتی که مؤسسات پژوهشی در آمریکا انجام داده و سناریوهای را مطالعه کردند و صحنه های متفاوت را برای آینده آموزش پیش بینی کرده اند. باید به این مساله توجه جدی داشت که شاید تا یک ترم دیگر و شاید سه نیم سال دیگر دانشگاه به وضعیت حضوری برنگردد. با این اعتبار بنظر می رسد که با شرایط فعلی ما نتوانیم به آموزش های حضوری گذشته برگردیم و باید بخش مهمی از آموزش را به صورت مجازی دنبال نماییم.
آموزش های مجازی را بعنوان یک پدیده جدید باید پذیرفت و بجای اینکه در مقابل آن به دست به مقاومت بزنیم باید اهتمام کرد که انطباق و سازگاری بیشتری هم به لحاظ ذهنی و معرفتی و هم به لحاظ مهارتی، سخت افزاری و فنی برای پیشبرد این انطباق به وجود آوریم. طبیعتاً نخستین مشکلی که در آموزش مجازی به چشم می خورد ضعف سازوکارهای فنی است. ضعف مدیریت های اجرای هم به میزانی که زیرساخت ها آماده نباشد و خوب مدیریت نشود و به همان میزان مقاومت ها، موانعی برای توسعه آموزش در فضای مجازی بیشتر می شود. بنظر می رسد تا الان آموزش مجازی هم به اعتبار معلم بودن و هم به اعتبار دانشجو بودن با یک فضای غیرروتین و نامتعارف مواجه بوده است.
این موضوع سبب شده است ما تلاش ها و تقلاهای خودرا برای بالا بردن کارایی و کیفیت این روش آموزش بیشتر نماییم. تجربه من در این ایام این است که نسبت به دوره های حضوری مجبور هستم بیشتر بخوانم و شیوه های جدیدتر را در آموزش به کارگیرم. در این شرایط دانشجویان در محیط های پراکنده هستند و با قدرت تخیل و تفکر بیشتر حالت تعلیق مناسبات چهره به چهره را به گونه دیگر جبران می کنند. این روش جدید آموزش ما را وادار می کند تا با ابتکار عمل و خلاقیت بیشتر با این شرایط سازگاری به وجود آوریم. اگر بخواهیم در قالب و پارادایم های گذشته به این مساله نگاه نماییم محدودیت هایی هم دارد.
آموزش حضوری و چهره به چهره تفاوت بسیاری با آموزش مجازی دارد و این مساله جدیدی است و تجربه کردن آن خالی از تلاش نیست و می طلبد که هم استاد و هم دانشجو بعنوان کنشگر تلاش بیشتری کنند تا در این شیوه آموزش، هم ساختارهای فنی و هم مدیریتی اصلاح گردد. مسئولان امر در استفاده از اینترنت و آماده کردن شرایط تحصیلی باید ظرفیت بیشتری به فضای آموزش دهند و محدودیت برداشته شود. هم محدودیت هایی که در سیاست گذاری و نگاه های سیاسی وجود دارد و هم محدودیت هایی که به لحاظ هزینه ای درخور توجه است. دانشجویانی که در نقاط دوردست هستند و از امکانات کمتری برخوردار می باشند باید موردتوجه قرار بگیرند که در این شرایط از تحصیل متضرر نشوند. خلأهای در این شیوه وجود دارد که روی آنان باید تأمل شود. با هم بودن دانشجویان در محیط های خوابگاهی و امکان تجمع هایی که در مورد درس و دانشگاه داشتند یک خلأ بزرگ در آموزش مجازی شمرده می شود که باید بررسی شود.
در اختتام باید گفت، آموزش مجازی رو به گسترش است و ما ناگریز هستیم در شرایط کرونایی این مساله را بپذیریم. باید به یاد داشت که نه در ایران و نه در جهان همانند گذشته پیشاکرونایی نخواهیم بود و مناسبات عادی گذشته تبدیل به آرزو و حسرت خواهند شد و این ممکنست تا سال ها باقی بماند. این شیوه از آموزش در شرایط کنونی تنها چاره کار در امر تحصیل است و باید موانع پبشرفت و توسعه آن از میان برداشته شود.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد انطباق با آموزش مجازی برای دوره بی بازگشت به پیشاكرونا