هوشنگ سیحون پدر معماری مدرن ایران
به گزارش برتریها هوشنگ سیحون طراح، معمار، نقاش و تندیس ساز پیشكسوت و باسابقه ای است كه لقب «مرد بناهای ماندگار» و «پدر معماری مدرن ایران» هم به وی داده شده است. طراحی و مرمت آرامگاه بزرگانی چون خیام، ابن سینا، نادرشاه افشار، فردوسی و كمال الملك از مشهورترین و ماندگارترین آثار او به حساب می آید.
سیحون یک تیغ دو لبه بود در آموزش کوتاهی نمی کرد اما در عین حال در کار خیلی سخت گیر بود؛ او معتقد به سبک نبود و هدف او معماری بی زمان بود و تابع هیچ گونه مدی نبود. وی می گفت کار پرارزش نه زمان دارد و نه مکان می شناسد و همیشگی است ازاین رو معتقد بود ما باید به این نقطه برسیم. کار وی بر ماندگاری، مصالح محلی، استواری و بی زمانی مبتنی بود، بنابراین هرگاه آدمی پروژه های سیحون را می بیند، زنده و قابل بحث بودن آنها را هم درک می کند. حرف مهندس سیحون این بود که ما باید جوهره معماری ایرانی را درک نماییم، جوهره یعنی تاثیر اقلیم، فرهنگ، تبحر ساخت و مصالح بومی که همان چیزی است که امروزه بعنوان معماری بومی شناخته می شود و اگر یک معمار این موارد را رعایت کند اثر او اثری ماندگار، بومی و ایرانی خواهد بود.(۱)
این گزیده ای از سخنان محمود درویش پیشکسوت معماری و شهرسازی درباره هوشنگ سیحون است که در برنامه ای با عنوان «خاطرات و تجربیات بیشتر از نیم قرن همنشینی با هوشنگ سیحون»، اظهار کره است. واقعیت اینست که به جهت اینکه فردی را بشناسیم، باید از فضای پیرامون او هم شناخت داشته باشیم، فضایی که هوشنگ سیحون در آن رشد کرد، اواخر دوره قاجار و شروع کودتای رضاخان بود. این فرد در خانواده ای هنرمند به دنیا آمد به نقاشی علاقمند شد و جزو اولین افرادی بود که در دانشکده هنرهای زیبا تحصیل کرد و به علت توانمندی در نقاشی دوران موفقی را در دانشگاه طی کرد و شاگرد اول شد. در ۱۳۲۳ خورشیدی که سال های بعد از جنگ جهانی است، دولت فرانسه خیلی از شاگرد اول های کشورهای دیگر در رشته های مختلف را بورسیه می کرد، از ایران هم هشت تن انتخاب شدند که مهندس سیحون از رشته معماری جزو آنها بود.
پس از فارغ التحصیلی و بازگشت از فرانسه سیحون دانشیار دانشکده، بعد از چندسال استاد و در ۱۳۴۱خورشیدی رئیس دانشکده شد؛ وی در ۱۳۴۷ خورشیدی هم از ریاست دانشکده و هم از استادی استعفا داد و تمام وقت خویش را وقف کار کرد.
سیحون در طول سال های فعالیت خود عضو شورای ملی باستان شناسی، شورایعالی شهرسازی، شورای مرکزی تمام دانشگاه های ایران و کمیته بین المللی ایکوموس Icomos(وابسته به یونسکو) و به مدت ۱۵ سال مسئولیت مرمت بناهای تاریخی ایران را برعهده داشته است.
هوشنگ سیحون و معماری
نخستین فعالیت هوشنگ سیحون در معماری در ۲۳ سالگی با طراحی بنای یادبود آرامگاه ابن سینا به وقوع پیوست. سیحون در گفت و گویی دراین باره می گوید: اولین بنای یادبودی که با طرح اینجانب برپا شد، بنای یادبود و آرامگاه واقع در همدان است که ۵۰ سال پیش ساخته شده است. این بنا، برای مراسم هزارهٔ ابوعلی به وجود آمد که توسط «انجمن آثار ملّی ایران»، سرپرستی می شد. تمام عوامل بنا، از اشکال هندسی و نمادین فراوان تشکیل شده اند و هر کدام مفهوم خاص خویش را دارند. مربع، پایه و اساس این بنا است. خود آرامگاه در وسط تالاری مربع شکل قرار گرفته است که پلهٔ مدور و پایه های دوازده گانهٔ برج یادبود به دوره دایرهٔ پله، مزار را احاطه کرده اند. شکل بنا از خارج دارای ۲ قسمت است، یکی قسمت زیرین که در برگیرندهٔ ورودی، مقبره، کتابخانه، تالار اجتماعات و پذیرایی است و دیگر قسمت بالا که برج یادبود بنا است. در بین باغی در اطراف آن، قسمت زیرین بنا، از سوی در ورودی دارای ایوانی است با ۱۰ ستون که هر ستون علامت یک قرن است و ۱۰ قرن اشاره به هزارهٔ ابوعلی است. از سوی دیگر، ابوعلی دانشمندی است، بلندپایه با دانش های متعدد، فلسفه، حکمت، پزشکی، موسیقی، کیمیا و غیره که بعضی ها او را متفکر دوازده دانش دانسته اند.
طرح آرامگاه ابن سینا را هوشنگ سیحون به سبک معماری دوره و سده ای که بوعلی سینا در آن می زیسته از روی قدیمی ترین بنای تاریخ دار اسلامی یعنی برج گنبد قابوس در شهر گنبد کاووس اقتباس کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد هوشنگ سیحون پدر معماری مدرن ایران