پیروزی بایدن ریسك را كم می كند فرصت را زیاد
به گزارش برتریها فیاض زاهد به روزنامه آرمان ملی می گوید: اگر بخش مدیریت داخلی را كنار بگذاریم پیروزی بایدن در عرصه بین المللی یك وضعیت منحصربه فرد خواهد بود. اگر از این فرصت تاریخی برای آچمز كردن مشكلات اقتصادی و ناامیدی براندازان استفاده گردد امیدی ها مجدد باز خواهد گشت. بنابراین خیلی از مسائل كه در آینده تأثیرگذار خواهد بود به تصمیم گیری ها در ایران ارتباط خواهد داشت.
روزنامه آرمان ملی در گفتگو با فیاض زاهد استاد دانشگاه می آورد: جو بایدن در آستانه پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار گرفته است؛ اتفاقی که با واکنش جنجالی ترامپ همراه شده و وی از همه ابزارهای موجود استفاده می نماید تا ورق را به سود خود بازگرداند. با این وجود آنچه دارای اهمیت است این است که در قرن بیست ویکم برای نخستین بار مردم آمریکا به عمر دولت رئیس جمهور مستقر آخر دادند و شخص دیگری را به ریاست جمهوری برگزیدند. اتفاقی که نتایج مهمی در عرصه بین المللی به همراه خواهد داشت و جهان را در آستانه تغییرات مهمی قرار می دهد. بنابراین و برای تحلیل و بررسی این مورد «آرمان ملی» با دکتر فیاض زاهد استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی گفتگو کرده است.
دکتر زاهد معتقد است: «مشکلات اقتصادی ایران بخشی به مسائل مدیریت داخلی مربوط بوده و بخشی هم بین المللی است. اگر بخش مدیریت داخلی را کنار بگذاریم پیروزی بایدن در عرصه بین المللی یک وضعیت منحصربه فرد خواهد بود. نکته مهم این است که آیا در میان سران شرایط برای تصمیمات جدید و اتحاذ یک استراتژی وجود خواهد داشت یا خیر. اگر ایران از این فرصت برای آچمز کردن مشکلات اقتصادی و ناامیدی براندازان استفاده نماید امیدی ها مجدد باز خواهد گشت. بنابراین خیلی از مسائل که در آینده تأثیرگذار خواهند بود به تصمیم گیری ها در ایران ارتباط خواهند داشت». در ادامه ماحصل این گفتگو را می خوانید.
ایالات متحده آمریکا انتخابات نفس گیر و تنگاتنگی را پشت سرگذاشته که تــاکنون رئیس جمهور مستقر شکست خورده است. پیروزی بایدن در انتخابات چه معنایی برای جامعه آمریکا دارد؟
در اولین مرحله باید به سیستم سیاسی آمریکا دقت کرد که سازوکاری را فراهم نموده که قدرت هم دست یافتنی و هم از دست دادنی است. بنابراین هم بوده که بعضی از روسای جمهور این کشور بعد از چهار سال کنار رفته اند و فرد دیگری جایگزین آنها شده اند. نیکسون و جورج بوش پدر نمونه بارز روسای جمهوری هستند که تنها چهار سال قدرت را در آمریکا در اختیار داشتند و بعد از آن قدرت را به شخص دیگری واگذار کردند. حتی جرالد فورد که بعد از ماجرای واترگیت به جای نیکسون به ریاست جمهوری رسید هم در مرحله بعد موفق نشد در انتخابات به پیروزی برسد. ترامپ به علت خصوصیت های فردی و روانی ای که دارد شرایط انتقال قدرت در انتخابات را سخت تر می کند. اگر در ایام آینده آرای الکترال بایدن به ۲۷۰ رأی برسد این احتمال وجود دارد که ترامپ به علت خصوصیت هایی که دارد در مقابل ساختار اداری و سیاسی آمریکا مقاومت کند. سکوت معنادار جمهوری خواهان در وضعیت کنونی هم نارضایتی ها نسبت به رفتارهای ترامپ را در میان جمهوری خواهان نشان داده است.
به نظر می رسد اگر نتیجه انتخابات همه ایالت ها مشخص شود ما با یک شخصیت جنجالی مواجه هستیم که برای مدتی سروصدا ایجاد خواهد نمود و فرایند های حقوقی را دنبال می کند و اتفاقاتی می افتد که بعنوان یک نقطه صدمه در تاریخ سیاسی آمریکا باقی خواهد ماند. حتی این احتمال وجود دارد که ترامپ در انتخابات بعدی آمریکا باردیگر خویش را مطرح کند؛ اتفاقی که در سنت سیاسی آمریکا کم نظیر است. اخیرا رئیس کارمندان کاخ سفید اعلام نمود اگر ترامپ در این انتخابات شکست بخورد در انتخابات بعدی حضور خواهد داشت. این مورد نشان داده است ترامپ که مزه کیک قدرت به دهانش خوش آمده حاضر نیست به سادگی آنرا رها کند. دو شخصیتی و هیجانی بودن ترامپ، رفتارهایی که درباره آزار زنان از ایشان شاهد بودیم، به همراه تحقیر سیاه پوستان نشان داده است ما با یک انسان مورد مطالعه مواجه هستیم که همزمان از عقده ادیپ و شخصیت فروخفته رنج می برد و نیازمند واکاوی روانشناسی است. بنابراین هم بنده فکر می کنم شخصیت ترامپ و رفتارهای وی برای مدت ها در حافظه تاریخی مردم آمریکا باقی بماند.
به چه میزان رفتارهای ترامپ امکان دارد وضعیت انتخابات آمریکا را کش دار و پچیده کند، به شکلی که طرفداران هر دو گروه به خیابان ها بیایند؟
به نظر می رسد نتایج شکست ترامپ در انتخابات تا دو یا سه ماه آینده خویش را نشان بدهد. این در شرایطی است که اگر بایدن موفق شود در ایالت های باقی مانده آرای لازم را به دست بیاورد نتیجه انتخابات مشخص خواهد شد و ترامپ در نهایت مجبور به پذیرش شکست در انتخابات و ترک کاخ سفید خواهد شد.
مـــهم ترین تـحولات ناشی از پیروزی بایدن در انتخابات چـــه خواهد بود؟ در فردای حضور بایدن در انتخابات چه تــحولاتی در عرصه بین المللی رخ خواهد داد؟
بایدن معاون اول دولت اوباما بود و اوباما هم طراح گفتگو و مذاکره به شمار می رفت. این گفت وگوها هم در نهایت گشایش هایی مانند برجام و برخی گشایش های دیگر در حوزه های اقتصادی و بین المللی را به وجود آورد. در شرایط کنونی هم بایدن عنوان کرده که اگر به ریاست جمهوری برسد به برجام بازخواهد گشت. هرچند کیفیت این بازگشت هم دارای اهمیت است. هنگامی که بایدن وارد کاخ سفید می شود واکنش بازار به خصوص قیمت دلار، افزایش بازار سهام و کاهش ریسک مسکن همگی فشار اقتصادی را از روی جامعه کم می کند. در چنین شرایطی حتی می توان از نظر بانکی روابط را با جامعه جهانی ترمیم کرد. حتی با کاهش تحریم ها فضای تنفس بیشتری داده می شود. البته یک فرض اشتباه هم شکل گرفته که مردم بیشتر طرفدار ترامپ هستند. نباید رسانه هایی مانند ایران اینترنشنال یا من و تو را که با لابی های سعودی های اداره می گردند به مثابه دیدگاه مردم تلقی نماییم. برخی عنوان می کنند اگر تــرامــپ در انتخابات به پیروزی دســت پیـــدا کند فشارهایی را وارد می کــند». این عده معتقدند اگر بایدن به پیروزی برسد مسائل همه حل نمی گردد.
به هر حال رابطه بایدن با اسرائیل مانند رابطه ترامپ نخواهند بود. از طرفی بایدن لابیرنت جدی را با عربستان انجام نخواهد داد. دموکرات ها نسبت به قتل خاشقچی و نوع رفتار عربستان در یمن انتقاد جدی داشتند و از طرفی منتقد وضعیــت شــهرک نشینی و سبک رفتار نتانیاهو هستند. اگر در ۴۸ ساعت گذشته به وضعیت رسانه های اسرائیل و عربستان دقت نماییم کاملأ مشخص است که رسانه های این کشور در یک سکوت خبری و هراس و اضطراب به سر می برند. همه این مسائل نشان داده است که اکثریت مردم ایران نگاهی را که سلطنت طلبان، مجاهدین یا لابی اسرائیل و عربستان دنبال می کنند، دنبال نمی کنند. معنای این قضیه این است که دوسوم از کسانی که در نظرسنجی های صورت گرفته در ایران خواستار به قدرت رسیدن بایدن در آمریکا بودند خواهان اداره کشور با ریسک کمتری هستند. مردم به دنبال تغییر و تحول با نرم های معقول و حساب شده و امیدبخش تری هستند. معنای دیگر این رویکرد این است که پیروزی بایدن در انتخابات می تواند روی وضعیت سیاسی در ایران تاثیر بگذارد.
پیروزی بایدن چه تأثیری در سیاست داخلی ایران خواهد داشت؟
از ابتدا هم مشخص بود که اصولگرایان بیشتر از به قدرت رسیدن چه کسی رضایت دارند، فضای بخشی از فضای سیاسی را در اختیار تندروها قرار دارد. ادامه سیاست های ترامپ ایران را هم وادار می کرد با رویکردهای رادیکال مقابله به مثل کند. بنابراین هم بهترین گزینه می توانست حضور اصولگرایان در قدرت باشد. این در شرایطی است که با پیروزی بایدن در انتخابات و احتمال کاهش تنش ها همچنان به چهره ای مانند ظریف نیاز است. فارغ از اینکه چه کسی بعد از دولت حسن روحانی در ایران به قدرت برسد ظریف همچنان یکی از گزینه های ماندگار در دیپلماسی خواهد بود. در چنین شرایطی شانس میانه روها و افراد معتدل که هم مورد اعتماد باشند و هم بتوانند از راه لابیرنت های اصلاح طلب با افکار عمومی ارتباط معناداری پیدا کنند، تقویت خواهد شد.
شور انتخابات آمریکا به خوبی در فضای مجازی و حتی در جوک ها و لطیفه هایی که این روزها رد وبدل می شود سبب خواهد شد که شور انتخاباتی باردیگر به فضای سیاسی بازگردد. پیشبینی بنده این است که گرمی انتخابات آمریکا منجر به گرمی انتخابات خواهد شد. شاید تا پیش از برگزاری انتخابات در آمریکا اگر از بنده چنین سوالی مطرح می شد عنوان می کردم انتخابات آینده در ایران انتخابات پرشوری نخواهد بود، اما امروز معتقدم بازگشت آمریکا به برجام و شروع گفت وگوها امیدواری های جدیدی ایجاد خواهد شد و فضای یخ زده سیاسی هم بی تأثیر نیست. البته سیاست ایران برپایه انتخابات آمریکا تنظیم نمی گردد و ما سیاست تعریف شده خودمان را داریم و در مقاطع مختلف با عنایت به شاخصهای تعریف شده عمل می نماییم.
آیا شور انتخابات بی اعتمادی اجتماعی امروز موجود در جامعه را نسبت به جریان های سیاسی ترمیم خواهد کرد؟
فرض کنید ترامپ به ریاست جمهوری برسد و عنوان می کرد می خواهد فشارها به ایران را افزایش بدهد. از طرفی وی بارها ادعا کرده بعد از پیروزی در انتخابات نخستین کسانی که با من تماس خواهند گرفت ایرانیان خواهند بود. ترامپ ادعا می کرد ایرانیان یک هفته بعد از پیروزی وی در انتخابات با او تماس خواهند گرفت. این در شرایطی است که به علت شهادت سردار سلیمانی و نوع نگاهی که رهبر معظم انقلاب به این مورد دارد و استراتژی ای که در سال های گذشته توسط جمهوری اسلامی دنبال شده است در یک هفته اول که هیچ؛ حتی اگر یک سال هم بگذرد کسی از ایران با کاخ سفید تماس نخواهد گرفت. در چنین شرایطی فشارهای ترامپ بر ایران افزایش پیدا خواهد نمود. از اساس اسرائیل و آمریکا مدل فشار را طراحی نموده اند که با فشارهای اقتصادی واجتماعی کشور و مردم ایران تحت فشار قرار بگیرد. این امر به صورت طبیعی نارضایتی اقتصادی را افزایش خواهد داد که می تواند چالش های جدی ایجاد نماید که البته برای آن مدل کنترلی و مهار گرانی باید در دستور کار قرارگیرد.
این در حالی است که در شرایط کنونی کسی در آمریکا احیانا به قدرت رسیده که عنوان می کند به برجام باز خواهد گشت و حاضر به گفتگو خواهد بود. البته معتقد نیستم آمدن بایدن به معنای این است که همه چیز برای ما گل و بلبل خواهد شد. چه بسا به قدرت رسیدن دموکرات ها و بایدن که ارتباط بهتری با اتحادیه اروپا دارند توسط اتحادیه اروپا کار را برای ایران سخت تر کنند. با این وجود به علت اینکه این اتفاق در یک فرایند زمانی صورت می گیرد و ایرانیان بهترین مصداق برای این ضرب المثل هستند که «از این ستون به آن ستون فرج است» تلاش خواهند کرد که یک بازی تدریجی شکل بگیرد. در ایران آمدن بایدن و ترامپ هیچکدام فرقی برای ایران ندارند و ما سیاست خودمان را داریم.
در ایران کسی برای بایدن گل قرمز نخواهد فرستاد. این احتمال وجود دارد که خوشبینی ها نسبت به پیروزی بایدن در انتخابات به تدریج جای خویش را به ناامیدی بدهد. با این وجود فرایند عمل سیاسی افزایش پیدا خواهد نمود. اگر مقرر است دولتی در ایران در چهار سال آینده با بایدن کار کند احیانا یک دولت امنیتی و نظامی نخواهد بود. همان گونه که اوباما در دوران ریاست جمهوری خود راه را بر احمدی نژاد بست در این دوره هم این اتفاق تکرار خواهد شد. بدون تردید مقامات تحلیل های خاص خویش را دارند و اعتقاد دارند که این مسأله حائز اهمیت می باشد. در چنین شرایطی شانس افراد میانه رو مانند علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری و محمد شریعتمداری افزایش پیدا خواهد کرد؛ افرادی که به صورت همزمان مورد اعتماد حاکمیت و جریان اصلاحات هستند. بنده معتقدم ما در آینده به سمت چنین نگاهی گام خواهیم برداشت. از طرفی در صورتیکه دغدغه های مقام معظم رهبری دقیقا رعایت شود در این دوران احتمال مذاکره وجود دارد.
انتخابات آمریکا چه تاثیری روی اقتصاد خواهد گذاشت؟
یکی از بزرگ ترین شانس هایی که در طول چهار دهه گذشته نصیب ما شده شرایطی است که امروز در آن قرار داریم. مشکلات اقتصادی ایران بخشی به مسائل مدیریت داخلی و بخشی هم بین المللی است. اگر بخش مدیریت داخلی را کنار بگذاریم ظاهرا در عرصه بین المللی یک وضعیت خاص ایجادخواهدشد. نکته مهم این است که آیا در میان سران شرایط برای تصمیمات جدید خواهد داشت یا خیر. البته سیاست ما در قبال آمریکا روشن است و به آمدن این و آن وابسته نیست. اگر از این فرصت تاریخی برای آچمز کردن مشکلات اقتصادی و ناامیدی براندازان استفاده گردد امیدی ها مجدد باز خواهد گشت. بنابراین خیلی از مسائل که در آینده تأثیرگذار خواهد بود به تصمیم گیری ها در ایران ارتباط خواهد داشت.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد پیروزی بایدن ریسك را كم می كند فرصت را زیاد