تحلیلی از اندیشكده شورای آتلانتیك ؛
نگرانی كاخ سفید از نزدیكی روسیه به چین
به گزارش برتریها اندیشکده شورای آتلانتیک ضمن اشاره به قدرت روبه افزایش مسکو و «ولادیمیر پوتین»، پرتاب سفینه چینی-روسی به کره ماه را بعنوان نشانه ای از همکاریهای استراتژیک نگران کننده دو کشور ارزیابی کرد و تجدیدنظر «جو بایدن» در سیاست های آمریکا در برابر روسیه را ضروری دانست.
اندیشکده «شورای آتلانتیک» [۱] در گزارشی به ماهیت همکاری روسیه و چین و ماهیت نگران کننده آن برای ایالات متحده پرداخته است. در گزارش اتاق فکر آمریکایی فوق آمده است: این اواخر آژانس فضایی روسیه (Roscosmos)، توافقنامه ای با «آژانس فضایی ملی چین» برای ایجاد یک ایستگاه علمی بین المللی در ماه امضا کرد. دسترسی همه ملت های علاقه مند و شرکای بین المللی به این ایستگاه آزاد است. این توافق نامه مهم ترین نشانه ای است که بیان می کند روسیه آینده فضایی خودر را در ارتباط با چین می بیند و نه ایالات متحده و بیشتر بر هم سویی استراتژیک خود با پکن تاکید می کند. در ادامه بخش هایی از این گزارش را می خوانیم:
روسیه چین را برگزید
این واقعه به دنبال یک ربع قرن همکاری فضایی ایالات متحده و روسیه رخ می دهد. کسانی این همکاری را ایجاد کردند که آرزوی آشتی بین مسکو و واشنگتن بعد از جنگ سرد را داشتند. مهم ترین بخش این همکاری ساخت و بهره برداری از ایستگاه فضایی بین المللی بود. این توافق هم چنین به شکلی دهن کجی آشکار به دعوت ناسا از روسیه برای پیوستن به پروژه «آرتمیس»، خواهر دوقلوی «آپولو» تلقی شده است. که هدف آن قرار دادن نخستین زن و مرد بعدی روی ماه تا سال ۲۰۲۴ است.
سال گذشته «دیمیتری روگوزین»، مدیرکل "Roscosmos" با تمسخر اظهار داشت: «آن ها برنامه خویش را نه بعنوان برنامه ای بین المللی، بلکه چیزی شبیه ناتو می دانند». او قبلاً هم که بعنوان سفیر روسیه در ناتو خدمت می کرد اظهار داشته بود: «ما تمایلی به شرکت در چنین پروژه ای نداریم».
ارزیابی توانایی ها و صدمه پذیری های پوتین
به جای اینکه به اهمیت این موارد برای آینده انسان در فضا بپردازیم باید به این توجه داشته باشیم که بررسی اثرات این کار در رویکرد نوظهور بایدن به روسیه ولادیمیر پوتین مهم تر است. جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده هیچ توهمی در مورد پوتین ندارد و نشان داده که اگر زمانی به این نتیجه برسد که به نفع ایالات متحده است، وارد عمل می شود. نخستین پیروزی وی در سیاست خارجی توافق با پوتین برای تمدید «پیمان جدیدکاهش تسلیحات استراتژیک (NEW START)» بود که مبین دور شدن از رویکرد «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین درزمینه کنترل تسلیحات است.
با این اوصاف، بایدن بعد از مسمومیت و زندانی شدن «الکسی ناوالنی»، رهبر مخالفان روسیه، تحریم های جدیدی را با همکاری اتحادیه اروپا ضد روسیه اعمال کرد. باید دید که دولت بایدن در مورد تحریم های موجود یا تحریم های جدید ایالات متحده ضد خط لوله نورد استریم ۲ ( Nord Stream ۲) - بعنوان فعال ترین موضوعی که هم اکنون باعث شکاف در سیاست های اتحادیه اروپا و حتی آلمان شده است - چگونه عمل خواهد نمود.
در این میان هر سیاستی که بایدن در پیش بگیرد ؛ عاقلانه ترین کار این است که گرفتار اشتباهات دولت های قبلی در باره سقوط روسیه و یا تمرکز بیش از اندازه بر چین نشود. «مایکل مک فاول»، سفیر ایالات متحده در روسیه در زمان باراک اوباما می نویسد: «پوتین همان قدرتی را ندارد که اسلاف وی در شوروی دهه ۱۹۷۰ داشتند و یا «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین امروز دارد». وی می افزاید: «اما روسیه هم همان کشور ضعیف و فرسوده دهه ۱۹۹۰ نیست. به غم روند منفی جمعیت شناختی و برگشت مجدد اصلاحات بازار و برخلاف تصور آمریکایی ها، این کشور باردیگر بعنوان یکی از قدرتمندترین کشورهای جهان در زمینه قدرت نظامی، سایبری، اقتصادی و ایدئولوژیکی خودش را باردیگر مطرح ساخته است.
فاول خاطرنشان می کند که روسیه برخلاف آمریکا سلاح های هسته ای خویش را مدرن کرده و ارتش متعارف خویش را به صورت قابل توجهی ارتقا داده است. روسیه دارای یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان شده و سرانه تولید ناخالص داخلی آن بزرگتر از چین است.
وی ضمن اشاره به حمله سایبری بزرگ روسیه در اوایل سالجاری می نویسد: «پوتین همینطور در زمینه سلاح های فضایی، اطلاعاتی و قابلیت های سایبری سرمایه گذاری های بزرگی انجام داده است. ایالات متحده دریافته است که در این مورد با آزمون بزرگی رو به رو است».
در عین حال، پوتین در زمینه برخورد با مخالفان داخلی، در مقابل قدرت های غربی قرار دارد و به نظر می آید در برخورداری از انگیزه ای مضاعف برای بازگرداندن جایگاه و نفوذ روسیه و کاهش قدرت ایالات متحدهریال خویشتنداری کمتری از خود نشان داده است.
برخی مبحث مسمومیت «ناوالنی» و سپس دستگیری او هنگام بازگشت به روسیه و همینطور اعتراضات مردم و برخورد خشن دولت پوتین با معترضان را نشانه گرایش وی به استفاده از خشونت و سرکوب تلقی می کنند. آنها اعتراض ها و تظاهرات در ارتباط با قضیه ناوالنی را از نقاط ضعف پوتین به حساب می آورند. با این وجود دیگران اقدامات وی را، از زمان تصرف کریمه در سال ۲۰۱۴ تا آخرین حملات سایبری، بعنوان شاهدی بر افزایش توانایی های وی در نظر می گیرند و نسبت به اقدامات گستاخانه پیش رو اخطار می دهند. هر دو دیدگاه درست است یعنی پوتین همزمان صدمه پذیرتر و تواناتر شده است.
اصلاح رویکرد کاخ سفید نسبت به کرملین
سو برداشت های ایالات متحده در مورد سقوط روسیه مانع از اتخاذ یک استراتژی می شود؛ بنابراین، در این مورد چه باید کرد؟ برخی در مورد نحوه برخورد با روسیه مبحث حقوق بشر و نقش آن در سیاست های ایالات متحده در برابر روسیه را برجسته می کنند. هر زمان که بر این مورد تاکید می شود پیوند استراتژیک رو به رشد بین مسکو و پکن نادیده گرفته می شود. توافق ارسال سفینه به ماه تنها نمونه ای از شواهد بسیاری است که نشان داده است رویکرد غرب به مسکو در طول بیست سال قبل نتوانسته است نتایج دلخواه را به دست آورد.
آنچه مورد نیاز فوری است، بازبینی دولت بایدن در استراتژی در ارتباط با روسیه همراه با درک این قضیه است که سو برداشت در مورد سقوط روسیه احساس احتیاج به رویکرد استراتژیک را تضعیف می کند.آمریکا باید با صبر و شکیبایی و با همکاری شرکای خود در روابط با روسیه از عناصر جذاب تری برای جذب مسکو و همزمان از اشکال پیچیده تری از بازدارندگی در مقابل آن استفاده نماید.
لازم است بستری استراتژیک برای انجام اقدامات و سیاست های در ارتباط با روسیه فراهم شود: برای مثال استفاده از تحریم های موجود و یا اعمال تحریم های جدید ضد روسیه، پاسخ احتمالی به حملات سایبری اخیر، کاربرد روش های موثرتر برای مقابله با اطلاعات نادرست و واکنش خلاقانه تر به رشد چینی-روسی همکاری استراتژیک. نشان دادن واکنش شدید و بیشتر از حدِ لازم هیچگاه سیاست خوبی نیست، اما هم اکنون دست کم گرفتن روسیه خطر بسیار بزرگتری است.
هدف بلندمدت باید همان چیزی باشد که بیست و پنج سال پیش افراد ناسا امیدوار بودند؛ یعنی آشتی و همکاری ایالات متحده و روسیه. سپس این را در بستر کلیت اروپای آزاد قرار دهید که در آن روسیه از جایگاه شایسته خود برخوردار می باشد. این رؤیایی بود که رئیس جمهوری سابق آمریکا، جورج اچ دبلیو بوش درست چند ماه پیش از سقوط دیوار برلین در سر داشت. پوتین هر هدفی در سر داشته باشد مشکل است که روس ها چنین جایگاهی را به همکاری با چین برای فرستادن سفینه فضایی به ماه ترجیح ندهند.
[۱] «شورای آتلانتیک» اندیشکده ای جهت بررسی و پژوهش در حوزه تعاملات بین المللی است که به صورت ویژه به مسایل آتلانتیکی و مشارکت در مقابل چالش های جهانی می پردازد. این اتاق فکر در سال ۱۹۶۱ تاسیس شد و مدعی است تابحال تلاش دارد محلی را برای طرح دیدگاه ها در زمینه تجارت، سیاست و همکاری صاحبان فکر پدید آورد. دفتر مرکزی این مرکز پژوهشی در واشنگتن است.
* انتشار این مطلب به معنای تایید محتوای آن نیست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد نگرانی كاخ سفید از نزدیكی روسیه به چین