ابتکار روز صدم
روزنامه فرهیختگان در گزارشی آورد: ترکیب تیم مذاکره کننده ایرانی در وین نسبت به گذشته با تغییرات چشم گیر و زیادی همراه بوده است. این تغییرات متناسب با هدف ایران از مذاکرات یعنی رفع کامل تحریم های هسته ای بصورت پایدار انجام شده است.
در ادامه گزارش ۱۳ آذر ۱۴۰۰ روزنامه فرهیختگان آمده است: بررسی اخبار منتشرشده از وین نشان میدهد دور جدید گفت وگوهای هسته ای در هتل کوبورگ به علت آمادگی بالای تیم ایرانی برخلاف تصور و پیش بینی غربی ها جلو رفته است، به همین خاطر نمایندگان هیات اروپایی حاضر در میز مذاکره از همان روزهای ابتدایی شروع گفت وگوها به دنبال به انتها رسیدن سریع مذاکرات و بازگشت به کشورشان بمنظور دریافت مشورت های بیشتر بوده اند.
بعد از گذشت پنج روز از شروع مذاکرات هسته ای در وین، روز گذشته با برگزاری نشست اختتامیه میان نمایندگان ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) در هتل کوبورگ پرونده این گفت وگوها تا هفته آتی بطور موقت بسته شد تا هیات های اروپایی برای مشورت های بیشتر پس از این جلسه به پایتخت هایشان بازگردند. دور جدید این مذاکرات که از دوشنبه هشتم آذرماه به ریاست مشترک علی باقری، رییس هیات مذاکره کننده ایران و انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا شروع شده است، اولین تجربه تیم مذاکره هسته ای دولت سیزدهم به سرپرستی علی باقری است. در مذاکرات هفته قبل وین علاوه بر تغییر افراد تیم مذاکره کننده رویکرد کلی جمهوری اسلامی نیز نسبت به دور پیشین گفت وگوها در دولت روحانی تغییر اساسی و شایان توجهی داشته است، این تغییر رویکرد فعالانه نشان دهنده هدف اقتصادی ایران در مذاکرات وین و عزم جدی دولت رئیسی برای رفع موثر و کارآمد تحریم هاست.
در گزارش امروز «فرهیختگان» به مناسبت اتمام موقت مذاکرات به بررسی و تحلیل اتفاقات چند روز گذشته هتل کوبورگ وین پرداخته ایم.
ایران با چه تیمی وارد مذاکرات شد
ترکیب تیم مذاکره کننده ایرانی در وین نسبت به گذشته با تغییرات چشم گیر و زیادی همراه بوده است. این تغییرات متناسب با هدف ایران از مذاکرات یعنی رفع کامل تحریم های هسته ای بصورت پایدار انجام شده است. در تیم جدید مذاکره کننده چهره هایی اقتصادی چون مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، ابراهیم شیبانی رییس کمیسیون اقتصادی شورای راهبردی روابط خارجی و رییس پیشین بانک مرکزی، علی فکری معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل سازمان سرمایه گذاری، احمد اسدزاده سرپرست معاونت بین الملل و تجاری وزارت نفت و غلامرضا پناهی معاون امور ارزی و بین الملل بانک مرکزی حضور دارند. پروسه گزینش این افراد برای حضور در مذاکرات گویا از مدت ها قبل و بصورت کارشناسی و خیلی دقیق شروع شده است، بر همین مبنا دوماه پیش از شروع دور جدید مذاکرات هسته ای در وین، سازمان ها و وزارتخانه های درگیر با تحریم، نامه ای ازسوی وزرات امور خارجه دریافت نمودند.
در این نامه راهبردی، از دستگاه های مذکور درخواست شده بود برای تقویت تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در وین، کارشناسانی را معرفی کنند که واجد سه خصوصیت باشند؛ نخست به موضوعات حوزه کاری خود اشراف داشته باشند. دوم پیچیدگی ها و ظرایف تحریم های بین المللی را بشناسند و سوم با قواعد حقوق بین الملل بطور کامل آشنا باشند. نامه فوق را تمامی دستگاه های درگیر با تحریم ازجمله وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت نفت و وزارت راه و شهرسازی دریافت نمودند. علاوه بر این مورد در وزارت امور خارجه برای بهتر به نتیجه رسیدن مذاکرات تصمیم گرفته شد ترکیب کارشناسان تیم مذاکره کننده دولت قبلی هیچ تغییری نکند و حتی بر تعداد این کارشناسان نیز افزوده شود.
اروپا ایده ای برای توافق ندارد
ترکیب کامل تیم مذاکره کننده ایرانی و همین طور مواضع مسئولان دستگاه دیپلماسی کشور طی این چند روز پیرامون آنچه در وین می گذرد، نشان میدهد برخلاف ادعاهای غربی ها، باقری و تیمش با برنامه کامل برای رفع تحریم ها و احقاق حقوق ملت ایران به میز مذاکرات آمده اند، نمود بیرونی این هدفمندی پیش نویس و اسنادی است که تیم ایرانی پیش از شروع مذاکرات آماده کرده است.
دو سند اول ایرانیها در مذاکرات هسته ای مربوط می شود به سند استراتژیک رفع تحریم ها و کارهای هسته ای، که در آن بطور کامل پیشنهادهای دولت ایران به طرف های غربی منعکس شده و طی چند روز گذشته نیز متن کامل آن دراختیار طرف های حاضر در میز مذاکرات قرار داده شده است. علاوه بر این دو سند بنابر اظهارنظر رسمی علی باقری، مذاکره کننده ارشد و سرپرست هیات مذاکره کننده ایرانی در وین ایران در سند سومی که به طرف های مقابل در برجام ارائه می شود درباره مدت راستی آزمایی از رفع تحریم ها، نقطه نظرات و پیشنهادهای خودرا بیان می کند.
ارائه این اسناد ازسوی تیم مذاکره کننده ایرانی بسیار مهم و راهبردی و برخلاف انتظار کشورهای غربی است؛ این اسناد نشان میدهد برخلاف دور قبلی گفت وگوها در دولت دوازدهم در این نوبت ایران با برنامه و دست پر به وین آمده است تا بهترین نتیجه را از مذاکرات بگیرد.
درسوی دیگر میز شواهد نشان میدهد برخلاف ایران، کشورهای تروئیکای اروپایی هیچ ایده جدید و عملیاتی ای برای به ثمر رسیدن مذاکرات و دستیابی به یک توافق راهبردی ندارند. بنا بر این نمایندگان این کشورها پیش از شروع دور جدید گفت وگوها در هتل کوبورگ وین دائم بر ضرورت پیگیری موارد مطرح شده در ۶دور مذاکرات قبلی وین داشتند، نبود ایده میان کشورهای اروپایی می تواند یکی از مهم ترین عوامل کندشدن روند گفت وگوها و فرسایشی شدن مذاکرات باشد. در چنین شرایطی کشورهای غربی برای شانه خالی کردن از وظایف خود در پیشبرد مذاکره ای برابر و نتیجه محور، با راه اندازی بازی تبلیغاتی مقابل ایران تلاش می کنند برخلاف واقع جمهوری اسلامی را عامل اصلی طولانی شدن مذاکرات جلوه دهند.
چه کسی زیر میز مذاکرات می زند؟
قبل از شروع گفت وگوها دستگاه های رسانه ای کشورهای غربی هجمه رسانه ای شدید مقابل تیم مذاکره کننده ایرانی به راه انداختند؛ دال مرکزی این هجمه های تبلیغاتی متهم کردن تیم جدید مذاکره کننده ایران به عدم جدیت در دستیابی به توافق خوب بود. غربی ها در برنامه تبلیغاتی خود موسوم به «بازی مقصریابی (Blame game)» قصد داشتند پیش از شروع مذاکرات با ایجاد فشار روانی بر تیم مذاکره کننده ایرانی، آنها را مجبور به عقب نشینی از مواضع خود در میز مذاکرات وین کنند. درحالی که فضاسازی سنگین رسانه ای غربی ها مقابل ایران هر روز ابعاد گسترده تری نسبت به قبل پیدا می کرد، انتشار یک یادداشت ناشیانه درست شب پیش از شروع گفت وگوها، تمامی برنامه های منفی غربی ها مقابل ایران را خراب کرد. ماجرا از این قرار بود که یکشنبه شب لیز تراس، وزیر امور خارجه تازه کار انگلیس در یادداشت مشترکی با «یائیر لاپید»، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در روزنامه تلگراف لندن ضمن تکرار ادعاهای ضدایرانی، جمهوری اسلامی را تهدید به اقدام متقابل درصورت ادامه برنامه های جاه طلبانه ایران کردند.
درست در زمانی که دستگاه های رسانه ای غربی-عربی اهتمام داشتند ایران را متهم به عدم جدیت در مذاکرات وین کنند، یادداشت وزیر امور خارجه انگلیس نشان داد این کشورهای اروپایی اند که به دنبال به حاشیه راندن مذاکرات و جلوگیری از دستیابی یک توافق خوب و همه جانبه هستند.
یادداشت وزیر امور خارجه انگلیس آن قدر ناشیانه و غیرهمسو با رویکرد بیرونی کشورهای آلمان و فرانسه بود که پس از انتشار آن بنابر ادعای رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، مسئولان اتحادیه اروپا و حتی نمایندگان آلمان و فرانسه ضمن واکنش شدید اما غیرعلنی به انتشار این یادداشت به هیات انگلیسی درباب برهم زدن سناریوی غربی ها در شروع مذاکرات نیز هشدار جدی داده اند.
جز این مورد، در ایام گذشته نیز عملکرد هیات انگلیسی حاضر در میز مذاکرات با انتقادهای فراوان روبه رو بوده است، بعنوان مثال بنابر گزارش میدل ایست «یک کشور اروپایی با قرائت بیانیه رابرت مالی، رییس هیات آمریکایی، ایران را عصبانی کرده است. هیات ایران اعتراض کرده و گفته آمریکا جزء گفت وگوها نیست و سپس خطاب به حاضران در اتاق گفته: ما را تهدید نکنید.»
اگرچه این رسانه هیچ نامی از کشوری که بیانیه رابرت مالی در مذاکرات را قرائت کرده، نبرده است اما شواهد نشان میدهد این اقدام توسط نماینده انگلیس انجام شده است.
علاوه بر این مورد، میدل ایست در گزارش خود به بخش دیگری از سنگ اندازی و رویکرد منفی هیات انگلیسی در میز مذاکره اشاره می کند، رویکرد دوگانه ای که با واکنش منفی سایر کشورهای حاضر در میز مذاکره همراه بوده است. مطابق گزارش میدل ایست، هنگامی که نماینده یک کشور اروپایی از ایران انتقاد و این کشور را به انعطاف ناپذیری متهم کرد، هیات چین با اشاره به توافق «آکوس» از ریاکاری و سیاست های دوگانه غرب در مسائل منع اشاعه هسته ای انتقاد نمود.
کشورهای ۱+۴ چاره ای جز توافق با ایران ندارند
هنوز پیش بینی درمورد زمان اتمام مذاکرات وین و نتیجه بخش بودن آن زود است، اما از اتفاقات رخ داده در چندماه منتهی به این مذاکرات و همین طور رویکرد فعالانه تیم ایرانی در گفت وگوهای هفته قبل می توان چند نکته مهم و راهبردی را احصا کرد؛ نخست طرف های غربی هیچ نقشه ای جز مذاکره با ایران در وضعیت فعلی ندارند برای اینکه برنامه تهدید و فشار حداکثری آنها مقابل ایران بطور کامل شکست خورده است. در تایید این گزاره کافی است اتفاقات چندوقت اخیر را بطور کامل بررسی و تحلیل نماییم. حدود ۴سال قبل ترامپ با خروج از برجام و اعمال فشار تحریمی حداکثری مقابل ایران به دنبال فروپاشی اقتصادی ایران و عقب نشینی جمهوری اسلامی از مواضع منطقه ای و بین المللی خود بود، این سیاست پس از ترامپ جمهوری خواه توسط جو بایدن دموکرات نیز ادامه پیدا کرد، اما با وجود این، سیاست فشار حداکثری نه فقط موجب عقب نشینی ایران از مواضعش نشده بلکه جمهوری اسلامی را در مقابل آمریکا جسورتر و مقاوم تر کرده است. در همین راستا مدتی پیش «دنیس راس»، مسئول امور ایران در دستگاه دیپلماسی آمریکا در دوران ریاست جمهوری «باراک اوباما» پیرامون اثر فشار حداکثری آمریکا بر بازدارندگی ایران اعتراف کرد: «ایرانی ها به وضوح دیگر هراسی از ما ندارند که این به خودی خود به مفهوم آنست که ما درحقیقت نه در موضوع هسته ای و نه در منطقه، دیگر سطحی از بازدارندگی نداریم.»
علاوه بر این مورد در چندماه گذشته اجرائی شدن قانون مجلس موسوم به قانون راهبردی لغو تحریم ها توسط دولت سبب شده است سرعت پیشرفت هسته ای ایران به طرز شایان توجهی متناسب با نیازهای کشور افزایش پیدا کند، پیشرفت چشم گیر ایران چیزی نبود که مورد مطلوب کشورهای غربی باشد بنا بر این دستگاه های اطلاعاتی این کشورها با همراهی رژیم صهیونیستی در چندین مورد مبادرت به خرابکاری در تاسیسات هسته ای ایران کردند که آخرین مورد این خرابکاری ها مربوط به حمله پهپادی به سایت تسای کرج بود. با وجود چنین حملاتی پیشرفت هسته ای ایران نه فقط متوقف نشد بلکه میزان غنی سازی اورانیوم کشورمان به ۶۰درصد نیز رسید باتوجه به موارد مطروحه همان گونه که بالاتر به آن اشاره کردیم برای کشورهای غربی چاره ای جز توافق با ایران باقی نمانده است.
برمبنای همین گزاره دولت رئیسی با درک شرایط و جایگاه فعلی ایران تنها توافقی را می پذیرد که در آن منافع کشورمان بطور کامل تامین شده باشد. در همین راستا تیم جدید ایران به سرپرستی علی باقری با حضور متخصصان گوناگون اقتصادی و سیاسی برخلاف تیم مذاکره کننده قبلی از موضع اقتدار و فعالانه وارد میز گفت وگوها در وین شده است. رویکرد فعالانه تیم ایران را می توان تهیه اسناد پیشنهادی و همین طور مواضع مقتدرانه اعضای آن در مقابل زیاده خواهی های غربی ها طی چند روز گذشته نیز استنباط کرد.
مجموع این موارد سبب شده است راند اول مذاکرات در وین برخلاف تصور و خواسته غربی ها جلو برود، به همین خاطر آنها شتابزده میز مذاکره را موقتاً برای بازگشت به کشورشان و دریافت مشورت های بیشتر ترک کرده اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد ابتکار روز صدم