جریان گفت و شنید اندیشه ورزانه
به گزارش برتریها روزنامه همدلی در یادداشتی نوشت: شاید، مهم ترین و موثق ترین منابع اعتبار و تأیید و حمایت رویکرد و روش گفت و گو و تعامل محور در مقابل استبداد رأی و تک گویی، وجه و وزن آگاهی بخشی، اندیشه وری و قرابت با هم اندیشی و هم کنشی مبتنی بر واقع گرایی باشد.
در ادامه یادداشت ششم بهمن روزنامه همدلی به قلم محمدعلی نویدی مدرس دانشگاه می خوانیم: شاید، مهم ترین و موثق ترین منابع اعتبار و تأیید و حمایت رویکرد و روش گفت و گو و تعامل محور در مقابل استبداد رأی و تک گویی، وجه و وزن آگاهی بخشی، اندیشه وری و قرابت با هم اندیشی و هم کنشی مبتنی بر واقع گرایی باشد؛ یعنی، در تک سخنی و تک گویی و تک عملی و تک کنشی، کفه ترازوی خطا و انتزاع و تجرید و ظن و گمان سنگین تر است. گواه و دلیل این مدعا ضعف و قوت تک عقلی و عملی در مقابل عقل جمعی و نیروی عمومی است؛ تجربه و تاریخ نیز گواه دیگری است. این است که گفتگوهای عقلانی و حقیقی شور و شوق بی امان برمی انگیزد و در پیشرفت علمی و اجتماعی بشر نافع و مفید هستند.
«مثل گفت وگوهای جورج بار کلی و کتاب وی» شروشور و جاروجنجال و جدل و ستیزه با اسکلت بندی و منطق درونی و بیرونی گفت و شنید واقعی و اثربخش سازگار و سازمند نیست؛ برای اینکه در جریان گفت و شنیدها خلل و رخنه های جبران ناپذیر به وجود می آورد و جریان گفت وگوها را از سمت اندیشه ورزانه بودن دور می نماید. گفت و شنید واقعی و اثربخش متصل به خرد و اندیشه است، هم سخن ریشه در نور خرد دارد و هم گوش وصل به عقل و اندیشه است. ساخت و بافت گفت و گو و تعامل اثربخش از تعصب و تصلب به دور است؛ برای اینکه تعصب و تصلب چشم و گوش خرد و اندیشه را ناراست و احول و لوچ می کنند.
مع هذا، گفت و گو در راه تعصب و تصلب راه خودرا کج و ناراست می کند. چون عرصه تعصب و تقلید کورکورانه هنر اندیشه را می پوشاند و حقیقت کتمان می شود؛ بنابراین، در گفت و شنید اندیشه ورزانه نفاق و کینه و نیرنگ و تلبیس و درهم آمیختگی حق و باطل و پنهان کردن حقایق جایی ندارد. فتنه و فساد در گفت و شنیدها از همین جا نشئت می گیرد. لذا، گفت و شنید اندیشه ورزانه، گفت وگوی محققانه و خردمندانه است نه گفت و شنید متعصبانه و مقلدانه. تعامل واقعی در جامعه ریشه در گفتگوی همدلانه و اندیشه ورزانه دارد. لازمه گفت و شنید اندیشه ورزانه جان متواضع و آگاهی و انصاف عقلی و شور و شوق بی امان برای یادگیری و صراحت بخشی به موضوعات و مسائل انسانی زندگی است. گفت و شنید موشکافانه، دقیق، نکته سنجانه و قابل اجرا و تعامل گفتگوی محققانه است نه گفتگوی مقلدانه.
مع الوصف، جریان گفت و شنید اندیشه ورزانه حداقل دارای چهار شرط اساسی است: داشتن مفاهیم روشن و واضح در گفت و گو. «قابل فهم طرفین». داشتن استدلال و منطق واقع گرا. «دور از خیالات و اوهام». داشتن حمایت تجربی و دانشی. «قابل راستی آزمایی در واقعیت»؛ و چهارم، قابل سنجش و اندازه گیری بودن، یعنی اثر معین و مشخص داشتن. جریان گفت و شنید اندیشه ورزانه از جریان گفت وگوی مقلدانه از زمین تا آسمان فرق دارد: «می رهانی هر دمی ما را و باز/سوی رامی می رویم ای بی نیاز/ما در این انبار گندم می کنیم/گندم جمع کرده را گم می کنیم/می نیندیشیم آخر ما بهوش/کین خلل در گندمست از مکر موش/اول ای جان دفع شر موش کن/و آنگهان در جمع گندم جوش کن.» «مثنوی مولانا، دفتر اول». پس اندیشه و آگاهی اساس و محور گفت و شنید و تعامل حقیقی و اثربخش است؛ برای اینکه آگاهی و اندیشه حضور است و حضور کارساز و کاربست خیرمند و مفید دارد. عدم حضور، پنهانی و ابهام است. دقت لازم است.
منبع: bartariha.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد جریان گفت و شنید اندیشه ورزانه