چالش های آموزش مجازی؛
نتایج دوری از مدرسه از لالی عاطفی تا اختلال های جسمی و اجتماعی
برتریها: برخی کارشناسان براین باورند که دور بودن دانش آموزان و دانشجویان از مراکز آموزشی مسائل مختلفی برای آنها از نظر آموزشی و اجتماعی به بار آورده که بازگشایی مدارس و دانشگاه ها تنها راه علاج آنست اما این مراکز باید مشکلات را درک کرده و برای بازآموزی نوجوانان و جوانان برنامه داشته باشند.
حدود دو سال از آمدن کرونا به کشورمان و دیگر کشورها می گذرد. در طول این مدت حوزه های مختلف دستخوش لطمه ها و تغییرات گاهی جبران ناپذیری شده اند که یکی از با اهمیت ترین آنها حوزه آموزش است؛ برای اینکه در اولین گام، آموزش حضوری که سال ها شکل غالب آموزش بود، متوقف و بجای آن آموزش مجازی متداول شد. هر چند مشکل آموزش به شیوه مجازی رفع شد، اما با این وجود این شیوه آموزش مورد ارزیابی و نقدهای بسیاری قرار گرفت؛ بطوریکه برخی معتقد بودند این شیوه آموزشی به تنهایی کافی نیست و باید در کنار آموزش حضوری مورد استفاده قرار بگیرد.
برای مثال انور حاجی زاده، قادر عزیزی و جواد کیهان در پژوهشی با عنوان «تحلیل فرصت ها و چالش های آموزش مجازی در دوران کرونا، رهیافت توسعه آموزش مجازی در پسا کرونا» اشاره کردند که پاندمی کرونا از یک طرف موجب افزایش مهارت و تجربه آموزشی تمامی ذینفعان شده و از سویی دیگر لطمه های جسمانی، روانی، افت تحصیلی، فرسودگی شغلی را به بار آورده است، اما با پیش بینی الزامات و نیازها، برنامه ریزی و سیاستگذاری و بازبینی جدی در منابع انسانی، مالی و پشتیبانی می توان آموزش مجازی را توسعه داد و در آینده بعنوان مکمل آموزش حضوری به نحو احسن از آن بهره جست.
مسایل و مشکلات این شیوه آموزشی به تدریج منجر به بازگشایی مدارس شد که اولین اقدام در این حوزه آبان سال ۱۴۰۰ بود، اما متاسفانه در این زمان به علت شروع پیک ششم کرونا به نام «امیکرون» بار دیگر آموزش حضوری متوقف گردید. اقدام دیگر برای بازگشایی مدارس بعد از تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ بود که تا حالا هم ادامه یافته است. هر چند بازگشایی مدارس به جهت اهمیت آموزش حضوری اقدام مبارکی است، اما بازگشایی یکباره بدون توجه به برخی ساختارها، امکانات و برنامه ریزی ها در این حوزه، می تواند پیامدهایی به همراه داشته باشد.
اهمیت توجه به این مساله و واکاوی ابعاد آن، سبب شد پژوهشگر ایرنا با «سحر پهلوان نشان» روانشناس تربیتی و مدرس دانشگاه و «مونا فدایی» روانشناس و مدیر گروه روانشناسی موسسه راز رویش، به گفت و گو بنشیند.
معایب آموزش مجازی
پهلوان نشان درباب آموزش مجازی و معایب آن می گوید: تعامل چهره به چهره می تواند یکی از ارکان تضمین موفقیت و یادگیری خصوصاً پیرامون مطالبی مانند آموزش الفبا، ریاضیات و آگاهی واج شناختی در مقاطع ابتدایی باشد. اما در آموزش مجازی وقتی کودکان فضای تعامل با معلم و همسالان را کمتر و متفاوت تر تجربه کردند، بخش زیادی از یادگیری که مستلزم مواجه شدن با موارد عینی و ملموس بود، با دشواری و کندی رو به رو شد که همین مورد در کیفیت آموزش و انتقال درست مفاهیم، بر این گروه سنی تاثیر منفی گذاشت.
وی می افزاید: عواملی مانند ارزیابی تکالیف بواسطه نمایندگان گروه ها، فشردگی و حجم تکالیف، دریافت نکردن بموقع بازخوردها، تاکید بر زمان خاص ارسال تکالیف باتوجه به فاصله زمانی کمی از آموزش روزمره، موجب ترویج شتاب زدگی یا کوتاهی کاری در انجام تکالیف توسط دانش آموز، دریافت کمک بیشتر از دیگران و حداقل مشارکت او می گردید که این موارد نیز علاوه بر زیر سوال بردن «روایی تکالیف» (معیاری برای سنجش اصیل آموخته ها)، برخی هیجانات منفی از قبیل اضطراب، خشم و درماندگی را نیز در آنها و خانواده تقویت می کرد.
این روانشناس تربیتی ادامه می دهد: عوامل دیگری مانند رویت نشدن دانش آموزان توسط معلم، میزان زمان حضور و مشارکت فعال دانش آموز را در کلاس کمتر از حالت حضوری می کرد و از آنجائیکه امکان دسترسی به اطلاعات بصورت آفلاین میسر بود یا همیشه یکی از والدین مانند مادر در دسترس دانش آموز بود، ضرورت حضور بموقع در کلاس و یادگیری همزمان، معنایش را از دست می داد و ارتباط مادر و فرزندی نیز رنگ دیگری به خود می گرفت و دانش آموز از پرسیدن سئوالات از معلم در کلاس اجتناب می کرد؛ چونکه مادر را جایگزین معلم و همیشه در دسترس در نظر می گرفت.
او می افزاید: در سطح دانشگاه ها هم قطع و وصلی اینترنت، موجب کندی انتقال مفاهیم در زمان مشخص می شد. بدین سبب دانشجویان مجبور شدند زمانی را بگذارند تا فایل آفلاین آن کلاس را دریافت نمایند و به یادداشت برداری از آن بپردازند که همین مورد نوعی باردیگر کاری برای آنها محسوب می شد.
این روانشناس تربیتی اظهار می کند: هر چند دانشجویان به علت رشد شناختی لازم، مشکلی در دریافت مفاهیم بصورت مجازی یا اصلا نداشتند و یا کم داشتند، اما به علت شرایط شغلی ناشی از فراغت آموزش حضوری، مجبور بودند در محیط غیر درسی در کلاس آنلاین شوند که نتیجه چنین موقعیتی توجه و تمرکز نداشتن از طرف آنها بود. همین طور در زمان امتحانات، از یک سو محدودیت زمانی و اجرائی میزان اضطراب دانشجویان را بالا می برد و از طرفی صحت سنجی آزمون های اجرا شده باتوجه به مسایلی مانند تقلب، با مشکلاتی برای مدرس و نارضایتی برای دانشجویان مواجه بود.
فدایی نیز در اینباره می گوید: در دو سال قبل که به علت همه گیری ناشی ازکرونا مدارس تعطیل و آموزش مجازی جایگزین آموزش حضوری شد، مشکلات مختلفی پیش آمد که برآیند آن پایین آمدن کیفیت آموزشی بود. برای مثال در مدارسی که فقط از صوت و نه تصویر برای ارائه متون استفاده می شد، میزان یادگیری، تمرکز و انگیزه دانش آموزان پایین آمد و در چنین زمانی، انرژی دانش آموزان هم برای دریافت مفاهیم تقلیل پیدا کرد.
در مدارسی که فقط از صوت و نه تصویر برای ارائه متون استفاده می شد، میزان یادگیری، تمرکز و انگیزه دانش آموزان پایین آمد و در چنین زمانی، انرژی دانش آموزان هم برای دریافت مفاهیم تقلیل پیدا کرد تقلب و چالش ارزشیابی عادلانه
وی می افزاید: همین طور این نوع آموزش در دانش آموزان مقاطع اول و دوم ابتدایی احتمال لطمه و مشکلاتی در مهارت های گفتاری و شنیداری را افزایش داد. در صورتیکه اگر در مدرسه حضور می داشتند، این مشکل چندان نمی توانست بروز کند؛ برای اینکه آموزگاران مانند متخصصان گفتار درمانی تلاش می کنند نحوه خروج واج ها و حروف را از دهان به دانش آموزان نشان دهند.
این روانشناس ادامه می دهد: وقتی حروف اشتباه شنیده شوند، اشتباه هم نوشته می شوند و این یکی از با اهمیت ترین مسایل و مشکلات دانش آموزان خصوصا در مقاطع اول و دوم ابتدایی است.
وی می گوید: یکی دیگر از مشکلات در حوزه انتقال مفاهیم، کوچکی تصویر حاصل از صفحه موبایل یا کامپیوتر است. این مشکل سبب می شود برخی مفاهیم مانند طول و عرض و یا محیط و مساحت که نیاز به نشان دادن شکل و تصویر دارند، به درستی محقق نشود.
این روانشناس اظهار می کند: همین طور به علت تصویری نبودن کلاس ها و فقدان نظارت معلمان، انگیزه خیلی از دانش آموزان برای حضور بموقع در کلاس کم شد و در نتیجه مسئولیت پذیری و قانونمندی آنها نیز به شدت تحت تاثیر قرار گرفت.
به دلیل تصویری نبودن کلاس ها و فقدان نظارت معلمان در آموزش مجازی، انگیزه خیلی از دانش آموزان برای حضور بموقع در کلاس کم شد و در نتیجه مسئولیت پذیری و قانونمندی آنها نیز به شدت تحت تاثیر قرار گرفتفدایی می افزاید: یکی دیگر از مشکلات آموزش مجازی، انتقال مفاهیم انتزاعی بود. بااینکه این امر برای مقاطع تحصیلی بالاتر چندان مشکل زا نیست، اما در مقاطع تحصیلی اول و دوم ابتدایی که لازم است آموزش بصورت شهودی و مستقیم صورت بگیرد، انتقال مفاهیم به شکل انتزاعی سبب می شود، درک درست و مناسبی از امور روی ندهد. همین طور این نوع آموزش، بر بازی های گروهی هم تاثیر گذاشت. «بازی های گروهی» یکی از شیوه های آموزشی مبتنی بر خلاقیت معلمان است که سبب می شود دانش آموزان در حین بازی، مطالب را بیاموزند. بدین سبب آموزش مجازی و غیر حضوری زمینه برچیده شدن این آموزش مفید را نیز فراهم ساخت.
این روانشناس ادامه می دهد: در آموزش مجازی، ارزشیابی دروس هم با لطمه ها و آفت هایی رو به رو شد. از آنجائیکه امتحانات بصورت تصویری برگزار نمی شدند، برخی مواقع، والدین و یا دیگر اعضاء خانواده در امتحانات شرکت می کردند و چنین موردی سبب می شد ارزشیابی عادلانه و مناسبی در بین دانش آموزان رخ ندهد. بعلاوه، این نوع ارزشیابی و کمک اطرافیان سبب می شد خیلی از دانش آموزان گرفتار برخی مشکلات رفتاری مانند مسئولیت پذیری و اخلاق مداری شوند.
کرونا و تشدید هیجانات منفی
پهلوان نشان درباره خاصیت های خلقی و هیجانات منفی دانش آموزان در دوران کرونا می گوید: در طول این مدت علاوه بر چالش های آموزشی، نتایج هیجانی منفی مانند اضطراب، افسردگی، خشم، مدیریت زمان و تنش بین دانش آموزان و والدین نیز افزایش پیدا کرد. به طوریکه در مقاطع ابتدایی، افزایش شمار دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری و مشکلات توجه، تمرکز و دانشجویان با نشانگان اضطراب، وسواس و افسردگی در بازه زمانی کوتاه خودرا بیش از گذشته نشان داده و همین مورد بر میزان مراجعه مخاطبان به کلینیک ها و مراکز روانشناسی و مشاوره نیز تاثیر گذاشته است.
در مدت آموزش مجازی، افزایش شمار دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری و مشکلات توجه و تمرکز و دانشجویان با نشانگان اضطراب، وسواس و افسردگی خودرا بیش از گذشته نشان دادوی می افزاید: به نظر می آید تقویت توانایی هایی مانند تاب آوری، ارتقاء توانش های شناختی و شخصیتی همراه با استفاده از کارهای مفرح در ترکیب با فضای دیجیتال در قالب های فردی و اجتماعی بتواند بهترین راه حل در کاهش مشکلات ذکر شده باشد.
فدایی نیز در اینباره می گوید: یکی دیگر از تاثیرات آموزش مجازی، افزایش پرخاشگری در بین دانش آموزان بود. نوسانات اینترنت و قطعی ناگهانی آن به هنگام درس و یا ارائه درسی، همچون اموری بودند که به میزان خشونت و پرخاشگری دانش آموزان و دانشجویان دامن می زد. برای اینکه خیلی از آنها به هنگام قطعی برق، احساس ناکامی و شکست را تجربه می کردند.
وی می افزاید: همین طور باتوجه به آموزش مجازی و درگیری والدین خصوصاً مادران در امر آموزش فرزندان، میزان تنش های میان والدین و فرزندان هم در این دوره افزایش پیدا کرد، به طوریکه در طول این مدت مادران بسیاری به دفاتر مشاوره مراجعه کردند.
وی ادامه می دهد: معلمان نیز در بیشتر موارد آگاهی و شناخت درستی از شیوه آموزش مجازی نداشتند و در نتیجه وقتی مشاهده می کردند نمی توانند مفاهیم خودرا به درستی به دانش آموزان انتقال دهند، گرفتار عصبانیت می شدند و عصبانیت خودرا به اشکال مختلف مانند فریادزدن و یا خواستن حجم زیادی از تکالیف نشان می دادند.
فدایی می گوید: در حالت معمولی افسردگی دانش آموزان خودرا به شکل پرخاشگری نشان می دهد، بدین سبب ضمن افزایش اختلالات رفتاری، افسردگی دانش آموزان نیز افزایش پیدا کرد. از طرفی در خیلی از مواقع، کودکان و دانش آموزان به علت ترس از مبتلاشدن به کرونا، حق خروج از منزل را نداشتند، در نتیجه این استرس و اضطراب هم از دیگر مشکلات روانشناختی بود که به اختلالات خلقی آنها افزوده شد.
این روانشناس می افزاید: یکی از توانمندی های گفتاری، ابراز مشکلات خود بدون پرخاشگری است. اما از آنجائیکه در آموزش مجازی دانش آموزان در کنار یکدیگر نبودند، بدین سبب بطور طبیعی نمی توانستند از حق و حقوق خود هم دفاع کنند و در بسیاری مواقع جرات بیان و ابراز مشکلات خودرا نداشتند.
آموزش قوانین به دانش آموزان در مقاطع تحصیلی ابتدایی بسیار ضروری می باشد. آنها به اندازه کافی در محیط مدرسه حضور نداشتند و از خیلی از قوانین مدرسه ناآگاه هستند. بدین سبب آموزش گام به گام و نه کوبنده و سریع می تواند موثر باشدفدایی می گوید: در این زمان، توانمندی رهبری دانش آموزان هم گرفتار مشکل شد. برای اینکه اصلا گروهی تعریف نشد که بخواهد رهبری برای آن تعریف شود. در حقیقت، خلاقیت و مشارکت آنها در امور و حتی بازی ها به شدت کم شد.
«لالی عاطفی» در دانش آموزان ابتدایی
پهلوان نشان درباب بروز «لالی عاطفی» در دانش آموزان مقاطع اول و دوم ابتدایی می گوید: نخستین ورود کودکان به فضای تعاملی با گروه وسیعی از همسالان در ابتدا بوسیله مهدهای کودک و بعد مدارس محقق می شود. در این فضا مفاهیم خیلی از قبیل مشارکت، شهروندی مسئولانه، رعایت نوبت، اجتماعی شدن، کمک، همدلی، مراقبت، نظم و قانونمندی و رفتارهای اجتماعی فراگرفته می شود.
وی می افزاید: ضمن این که آموزش این مفاهیم برای دانش آموزان خصوصاً مقاطع اول و دوم ابتدایی به جهت جایگزین شدن آموزش مجازی با تاخیر رو به رو شد، مشکلات بسیاری مانند اضطراب اجتماعی، چسبندگی و لالی عاطفی هم به وفور مشاهده شد که بمنظور حل این مشکلات، شرکت در بعضی فعالیت ها و موقعیت های اجتماعی، دریافت مداخلات روانشناختی و تقویت سواد سلامت در زمینه ارتباطات سفارش می شود.
افزایش چاقی دانش آموزان
فدایی درباره افزایش چاقی دانش آموزان در دوران کرونا می گوید: «اختلال در خواب» یکی دیگر از مشکلاتی بود که به جهت مجازی شدن آموزش رخ داد. تصویری نبودن آموزش و حضور و غیاب سبب شد دانش آموزان شب ها دیر خوابیده و بامداد ها دیر بیدار شوند و در نتیجه حضور فعال و به موقعی در کلاس نداشته باشند که همین مورد نیز مساله «اختلال در خوراک» و «چاقی» را به همراه داشت. برای اینکه کاملا وعده های غذایی دانش آموزان گرفتار تغییر شده بود.
یکی از نتایج آموزش مجازی، بروز اختلال در خواب و در نتیجه آن «اختلال در خوراک» و «چاقی» بوده برای اینکه کاملا وعده های غذایی دانش آموزان گرفتار تغییر شده است
وی می افزاید: علاوه بر اختلال در خوراک، مساله کم تحرکی هم در بروز چاقی در بین دانش آموزان نقش داشت. اگر قبل از این در مدارس ساعاتی برای ورزش و تحرک در نظر گرفته می شد، اینک این واحد درسی به علت مجازی بودن آموزش و کاهش تعداد ساعات کلاسی، حذف شد و نتیجه آن بروز چاقی شدید بود.
بازگشایی یکباره مدارس
پهلوان نشان پیرامون مشکلات ناشی از بازگشایی یکباره مدارس می گوید: بازگشایی یکباره مدارس بعد از تعطیلات نوروز بدون هیچ پیش پنداره ای، مسائل خاصی را به همراه داشت. از یک سو خیلی از خدمات رفت و آمد مدارس به علت نبود سودآوری در دو ماه باقی مانده سال، از خدمات دهی خودداری کردند، در نتیجه در این زمان، بر وظایف والدین اضافه گردید و آنها مجبور بودند ساعاتی را برای آوردن و بردن فرزندان اختصاص دهند و گاه ساعات طولانی پشت ترافیک بمانند.
این موضوع برای آن دسته از والدینی که هر دو (پدر و مادر) شاغل بودند و حامیانی نداشتند، مشکلات بیشتری به همراه داشت. علاوه بر این نگرانی والدین از بابت رعایت نکردن پروتکلهای بهداشتی و خطر مبتلاشدن به بیماری فرزندانشان بیشتر شد. این احساس خطر خصوصاً در بین دانش آموزان مقاطع اول و دوم ابتدایی بیشتر احساس شد.
وی می افزاید: نبود فضای کافی و امکاناتی نظیر تهویه نیز از دیگر مشکلاتی بود که در طول این مدت خودرا نشان داد. چون از قبل درباب بازگشایی مدارس اطلاع رسانی نشده بود، خیلی از مدارس آمادگی لازم را به لحاظ فضا و امکانات نداشتند.
این روانشناس تربیتی خطاب به آموزگاران می افزاید: دانش آموزانی که مشکلاتی در خواندن، نوشتن و ریاضی داشتند و والدین و یا خواهر و برادر بزرگتر به آنها کمک می کردند، ممکنست حالا این نگرانی را داشته باشند که از طرف معلم یا همکلاسی هایشان مورد تمسخر قرار بگیرند. همین طور دانش آموزانی که کندی حرکتی در نوشتن داشتند و دانش آموزانی که خجالتی و کم رو بودند، ممکنست در کلاس عملکرد درستی نداشته باشند و از آنجائیکه بطور معمول این گروه از دانش آموزان، مهارت های دوست یابی و ارتباطات اجتماعی را ندارند، ممکنست در کلاس حضوری با مسائلی مانند «لالی عاطفی» رو به رو شوند و از برقراری روابط با دیگران اجتناب کنند.
وی می افزاید: در دانشگاه ها هم حضور فیزیکی سبب می شود دانشجویان شاغل، نگران از دست دادن شغل و درآمدزایی خود شوند. همین طور اختصاص نیافتن خوابگاه به تعدادی از دنشجویان و نیز نگرانی به جهت مبتلاشدن به بیماری کرونا و چگونگی رعایت پروتکلهای بهداشتی در خوابگاه از دیگر مشکلاتی است که به جهت آموزش حضوری رخ می دهد.
فدایی نیز در این خصوص می گوید: بازگشایی مدارس بعد از دو سال آن هم در شرایطی که هنوز ویروس کرونا ریشه کن نشده، نیاز به مقدمات و ملزوماتی دارد که بی توجهی به آنها می تواند مشکلات و مسایل دیگری را رقم بزند.
بازگشایی مدارس بعد از دو سال آن هم در شرایطی که هنوز ویروس کرونا ریشه کن نشده، نیاز به مقدمات و ملزوماتی دارد که بی توجه به آنها می تواند مشکلات و مسایل دیگری را رقم بزند از این نظر که در خیلی از مدارس، فضا و امکانات تهویه مناسبی وجود ندارد و حتی بهداشت فردی بصورت مناسب رعایت نمی گردد، بدین سبب در چنین شرایطی خطر بیماری و همه گیری می تواند وجود داشته باشد.
وی می گوید: طبق بخشنامه آموزش و پرورش که از مدارس خواسته شده بود هفته اول به دانش آموزان سخت نگذرد و بیشتر به تفریح و بازی بگذرد که به نظر من مدارسی که این دستور را رعایت کرده بودند دانش آموزان شادتر، پر انرژی تر و با انگیزه بیشتری برای یادگیری نسبت به مدارس دیگر داشتند.
وی می افزاید: آموزش قوانین به دانش آموزان در مقاطع تحصیلی ابتدایی بسیار ضروری می باشد. برای اینکه آنها به اندازه کافی در محیط مدرسه حضور نداشتند و از خیلی از قوانین مدرسه ناآگاه هستند. بدین سبب آموزش گام به گام و نه کوبنده و سریع می تواند موثر باشد.
نتایج برخی تحقیقات انجام شده
پهلوان نشان درباره نتایج برخی تحقیقات انجام شده پیرامون آموزش مجازی می گوید: مطالعات در حوزه اثربخشی آموزش حضوری و مجازی به اشکال متفاوت و در زمینه های مختلف اتفاق افتاده است و در مجلات معتبر بصورت پژوهشی و ترویجی به ثبت رسیده است. با این وجود آموزش مجازی گرچه قبل از این در بعضی از دانشگاه ها مانند تهران و شهید بهشتی و در بعضی مقاطع مانند ارشد و دکترا استفاده می شد، اما بیماری کرونا سبب شد این سبک آموزشی در سایر مقاطع تحصیلی هم مورد توجه قرار بگیرد.
وی می افزاید: هر چند بطور کلی از مزایای این شیوه آموزش، صرفه جویی در زمان و هزینه و حذف برخی محدودیت های زمانی و مکانی برای برخی افراد است، اما در تحقیقات مختلف این نتایج بطور متفاوت منعکس شده است.
این روانشناس اظهار می کند: بسته به این که جامعه یا نمونه آماری کدام گروه باشد، نتایج می تواند متفاوت باشد. به طوریکه مدافعان رویکرد آموزش حضوری بر این عقیده هستند که بخش اعظمی از آموزش در محیط یادگیری واقعی بوسیله تعامل چهره به چهره بین معلم و دانش آموز اتفاق می افتد و در نتیجه آموزش مجازی سبب می شود خیلی از مفاهیم به دانش آموزان انتقال نیابد و آنها نیز با خیلی از رفتارها و مناسک آشنا نشوند.
بنابراین، تشخیص این نکته که نمونه آماری از میان چه گروهی، چه پایه ای و چه جنسی انتخاب شود، بسیار مهم می باشد. همین طور شرایط مختلف جغرافیایی، دسترسی به امکاناتی نظیر اینترنت و طبقه اجتماعی نیز همچون عوامل و فاکتورهایی هستند که بر نتایج تحقیق تاثیر می گذارند.
چه باید کرد؟
پهلوان نشان ضمن اشاره به راهکارهای اثربخشی آموزش ها می گوید: در ابتدا باید اهتمام نماییم میزان اضطراب دانش آموزان از مبتلاشدن به بیماری را کاهش دهیم. بجای سرکوب این نوع از احساسات باید در جهت فهم و درک متقابل آنها کوشش کرد. از اجبارهای افراطی که ممکنست سطح تنش دانش آموز و خانواده را بالا ببرد، جلوگیری نمود و درباب کسانی که ممکنست مشکلی برای حضور در کلاس داشته باشند، انعطاف پذیری بیشتری داشت.
در ابتدا باید اهتمام نماییم میزان اضطراب دانش آموزان از مبتلاشدن به بیماری را کاهش دهیم. بجای سرکوب این نوع از احساسات باید در جهت فهم و درک متقابل آنها کوشش کرد و از اجبارهای افراطی که ممکنست سطح تنش دانش آموز و خانواده را بالا ببرد، جلوگیری نمودوی ادامه می دهد: همزمان با آموزش حضوری، باید ظرفیت هایی را برای تولید محتوای آفلاین در نظر بگیریم تا اگر دانش آموزی بیمار شد، از آموزش عقب نماند. اهتمام شود آمادگی ذهنی لازم به دانش آموزان داده شود که با انجام واکسیناسیون و رعایت پروتکل ها خطر این بیماری می تواند به حداقل ممکن کم شود. در سطح رسانه نیز ساخت برنامه هایی با موضوعات فوق می تواند موثر باشد.
پهلوان نشان می افزاید: ارتقای مهارت های ارتباطی و اجتماعی و مولفه هایی مانند امید و تاب آوری در کنار استفاده از متخصصانی که در زمینه های مرتبط آموزش دیده اند، نیز می تواند موثر باشد.
این روانشناس تربیتی اظهار می کند: بررسی های میدانی نشان میدهد احساس بازگشت به فضای آشنا یا تجربه یک موقعیت متفاوت همیشه می تواند سطحی از رضایت، شادی و نشاط را بوجود آورد. بطوریکه مجموعه ای از آنها که بعنوان عوامل عاطفی شناخته می شوند، همیشه می تواند تاثیرات به شدت مثبتی را بر ابعاد مختلف عملکرد محصلان در فضای تحصیلی داشته باشد.
وی می گوید: بااینکه زمان کمتری به انتها ترم و سال تحصیلی باقی مانده است، اما از آن جا که این سبک از تعامل و فضای ارتباط مستقیم و چهره به چهره برای خیلی از مخاطبان مهم بوده و هست، امید داریم که تاثیرات بسیاری را بر عملکردهای شناختی بوجود آورد.
آموزش مجازی روش مکمل است
پهلوان نشان می افزاید: آموزش مجازی را در طول این مدت نباید به فراموشی بسپاریم. این شیوه همیشه باید بعنوان یک شیوه مکمل در کنار فضای آموزشی قرار بگیرد تا در صورت بروز مشکلات مشابه با چالش رو به رو نشویم. همچنینبرای داشتن هردو نوع آموزش در کنار هم باید به بسترسازی بپردازیم و از تجربیات متخصصینی مسلط به هر دو شیوه آموزشی بهره مند شویم و از یاد نبریم همگام شدن با تغییرات و تحولات رخ داده شده در بستر زندگی می تواند عامل موثری در تسهیل و تسریع تحول مثبت برای افراد در تمام ابعاد زندگی باشد.
آموزش مجازی همیشه باید بعنوان یک شیوه مکمل در کنار فضای آموزشی قرار بگیرد تا در صورت بروز مشکلات مشابه با چالش رو به رو نشویمفدایی نیز در اینباره می گوید: یکی از سفارش های بسیار مناسب، می تواند برگزاری اردوهای دانش آموزی باشد. در حقیقت، آموزش و پرورش می تواند باتوجه به حضوری شدن آموزش، تعداد اردوهای دانش آموزی بیشتری به راه اندازد تا در خلال آنها، دانش آموزان بتوانند با یکدیگر تعامل بیشتری داشته و روابط محکمی میان خود ایجاد کنند. همین طور در این اردوها یک روانشناس یا مشاور هم می تواند حضور داشته باشد تا از نزدیک مسایل و مشکلات میان دانش آموزان را شناسایی و مبادرت به رفع آن ها کند.
وی می افزاید: یکی دیگر از سفارش ها خصوصا در دو ماه آخر سال تحصیلی درباب نحوه ارزشیابی است. با عنایت به این که در بعضی مقاطع مانند مقاطع اول و دوم ابتدایی، نقش والدین خصوصا مادر در آموزش پر رنگ بود و وابستگی بیشتری میان مادران و فرزندان از نظر آموزشی به وجود آمد، شاید لازم باشد هنگام امتحانات پایانی سال، مادران هم در کنار فرزندان حضور داشته باشند تا آنها بتوانند با آرامش بیشتری ارزشیابی خودرا بگذرانند.
پهلوان نشان سفارش می کند: آمادگی برای ارزشیابی می تواند گام به گام صورت بگیرد. برای مثال ابتدا قسمتی از ارزشیابی در منزل و سپس بخشی در مدرسه صورت بگیرد تا کم کم دانش آموزان با شیوه ارزشیابی رسمی آشنا گردند و استرس کمتری را متحمل شوند. بااینکه پیشنهاد می شود آموزش مجازی هم در کنار سایر روش های آموزشی وجود داشته باشد اما باید در نظر داشت این شیوه آموزش برای مقاطع تحصیلی اول و دوم ابتدایی چندان مناسب نمی باشد و نمی توان از این طریق به انتقال درست مفاهیم به دانش آموزان پرداخت. اما در صورتیکه در آینده هم نیاز به این شیوه آموزش حس گردد، می توان بوسیله یک برنامه ریزی توام با جسات حضوری، از میزان مشکلات و تبعات آن کاست.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد نتایج دوری از مدرسه از لالی عاطفی تا اختلال های جسمی و اجتماعی