در گفت وگوی برتریها با رئیس مركز سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت مطرح شد:
چرا باید مسئولان و خانواده ها در بازگشایی مدارس همراهی کنند؟
تعطیلی مدارس پس از کرونا، نتایج سنگینی داشته است. افزایش افسردگی و افت تحصیلی یکی از از عوارض آنست. حالا با گذشت 18 ماه از همه گیری کرونا و سرعت گرفتن واکسیناسیون، مقرر است مدارس به تدریج باز شوند، تصمیمی سخت که نیازمند برنامه ریزی دقیق و سرعت عمل در گسترش واکسیناسیون است.
بوی مهر که می آید همه جا بحث مدرسه و کلاس و درس است. اما از دو سال پیش که ویروس کرونا جهان را فرا گرفت. وضع فرق می کند. کرونا با کسی شوخی ندارد. بزرگ و کوچک نمی شناسد. ویروسی است که اگر در مقابل آن ایمن نباشیم و بهداشت را رعایت نکنیم، مبتلا می کند. درصدی از مبتلایان هم جان می بازند.
بحران کرونا سال قبل عمده کلاس های مدارس ایران را به تعطیلی کشاند و در بیشتر مناطق کشور کلاس ها بصورت آنلاین اجرا شد. گر چه برای حفظ جان و سلامت دانش آموزان و عموم جامعه تصمیمی گریز ناپذیر بود اما این تصمیم عوارض زیادی داشت. کیفیت آموزش در خیلی از مناطق کشور افت محسوس داشت، خیلی از دانش آموزان از کلاس و درس باکیفیت محروم و حتی برخی نیز به سبب نداشتن ابزار و امکانات آموزش آنلاین از تحصیل محروم شدند.
عوارض تعطیلی مدارس فقط محدود به افت کیفیت آموزش نبود. میزان ترک تحصیل و حتی ازدواج در سنین پایین تر را هم افزایش داد، دانش آموزان را از با اهمیت ترین محل تربیت و پرورش توانایی های اجتماعی محروم کرد و چه بسیار دانش آموزان کلاس اولی که رنگ مدرسه را هم ندیدند و هنوز روش قلم به دست گرفتن را نمی دانند، دوست همکلاسی ندارند و بازی و افت و خیزهای کودکانه در مدرسه را ندیده اند و حتما میزان کش مکش های خانوادگی و درگیری والدین و به ویژه مادران با فرزندان بیشتر شده است. علاوه بر آن از نظر آموزشی نیز شاهد کاهش محسوس قبولی دانش آموزان مناطق محروم در کنکور ۱۴۰۰ به سبب افت کیفیت آموزشی دبیرستانهای شهرهای کوچک هستیم.
حالا در دومین مهر پس از کرونا، باز هم بازگشایی مدارس محل بحث است، در زمانی که واکسیناسیون عمومی شروع شده و تا حدی هم جلو رفته است اما هنوز به گروه های سنی دانش آموزی نرسیده است. با این وجود وزارت بهداشت و آموزش و پرورش در یک برنامه همکاری مشترک از اردیبهشت امسال برای شروع سال تحصیلی جدید مشغول برنامه ریزی هستند، دستورالعمل بهداشت مدارس در روزهای کرونا تدوین و ابلاغ گردیده و همزمان، دستور العمل «رویکردهای اساسی در بازگشایی مدارس بصورت تدریجی و آرام»، با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی از طرف انجمن اولیا و مربیان به ادارات کل آموزش و پرورش استانها ابلاغ گردیده است.
علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش اعلام نموده که سوم مهر زنگ مدارس در کشور به صدا در می آید و تمهیدات لازم برای واکسیناسیون کودکان فراهم گشته است و دانش آموزان پرخطر و دارای بیماریهای خاص و زمینه ای در اولویت واکسیناسیون قرار دارند. او همین طور از افزایش ترک تحصیل در یکسال گذشته آگاهی داده است.
برای روشن شدن وضعیت بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید به سراغ دکتر حامد برکاتی، رییس مرکز سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رفتیم. حاصل این گفت و گو را با هم می خوانیم:
ایرنا: آقای دکتر برکاتی، برنامه دولت برای بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید چیست؟ آیا بازگشایی مدارس انجام می شود و آیا دانش آموزان واکسینه می شوند؟
برکاتی: سیاست کلی دولت و وزارت بهداشت این است که حتما باید مدارس باز شوند و به ویژه این بازگشایی برای بچه های سنین پایین تر خصوصاً سن پیش دبستانی، دبستان و سال های اولیه مدرسه اهمیت بیشتری دارد. مدرسه فقط محل آموزش نیست. محل تعلیم و تربیت است. دانش آموزان در مدرسه رفتار اجتماعی صحیح را می آموزند. کودکان قبل مدرسه به هیچ وجه در یک مکان اجتماعی که فعالیت اجتماعی منظم داشته باشند قرار نمی گیرند که مجبور باشند برای برقراری نظم یکسری مسائل را رعایت نمایند. قبلا فقط در خانه، میهمانی و در میان فامیل و حداکثر در یک مکان عمومی با بچه های دیگر بازی می کردند، تجربه این که ۴۵ دقیقه را در کلاس ساکت بنشیند و توجه نمایند، نداشته اند. این توجه کردن خیلی مهم می باشد. این رفتار و تمرین، به اجتماعی شدن آنها کمک می نماید. بچه ها در مدرسه محبت کردن و حتی خشونت کنترل شده را یاد می گیرند. یاد می گیرند که مورد بی مهری و زورگیری قرار نگیرند. این مسائل را تجربه می کنند. با تعطیل بودن مدرسه این تجربه را از بچه ها دریغ می نماییم.
ایرنا: رفتار اجتماعی را در مدرسه می آموزند.
برکاتی: بله، این خیلی مساله مهمی است. یادمان نرود خانواده و مدرسه در تعلیم و تربیت مکمل هم هستند و به هیچ عنوان هیچکدام به تنهایی نمی توانند این نقش را بطور کامل ایفا کنند. در زمینه آموزش ممکنست یک مادر جدول ضرب را را خیلی خوب به فرزند کلاس سوم خود یاد بدهد که البته اکثرا این طور نیست. بررسی ها از دانش آموزان نشان میدهد که بتازگی وضعیت درسی و بطورمثال جدول ضرب بچه های کلاس سومی اصلا مثل قبل نیست. اگر احتمال داشته باشد برخی خانواده ها بتوانند نقش آموزشی معلم را در خانه ایفا کنند اما خانه که مکانی سرشار از محبت مادرانه است با مدرسه که کودکان در آن نظم اجتماعی و رفتار اجتماعی را می آموزند قابل جایگزین شدن نیست. این دو مکمل هم هستند و با اطمینان می گویم هیچ چیزی جای مدرسه را برای کودکان نمی گیرد. علاوه بر آن ممکنست دانش آموزان اختلالاتی داشته باشند که خانواده به هیچ عنوان متوجه نشود. مسائلی مثل بیش فعالی، یا خیلی از اختلالات روانی وجود دارد و تجربه سال های مختلف نشان میدهد که اغلب معلم سال های ابتدایی متوجه این مسئله می شود. دهها و صدها سئله فردی و اجتماعی وجود دارد که تعطیلی مدارس موجب آن می شود.
ایرنا: مثل چی؟
برکاتی: مسائل خیلی زیادی وجود دارد. سال قبل تعداد زیادی از دانش آموزان به علل مختلف در مدرسه ثبت نام نکردند.
ایرنا: منظورتان خانواده های فقیر است که امکان خرید تبلت و موبایل نداشتند یا اینترنت نداشتند؟
برکاتی: نه فقط این نیست. حتی در شهرهای بزرگ هم خانواده هایی داریم که به دلیلهای شخصی فرزندشان را در مدرسه ثبت نام نکردند. برخی از این دانش آموزان دیگر وارد مدرسه نمی شوند.
ایرنا: چرا؟
برکاتی: این مساله جهانی است و آمارهای جهانی هم نشان میدهد پس از کرونا میزان ترک تحصیل در همه کشورها بالا رفته است. خیلی از این بچه ها، جلوی چشم پدر و مادر بیکار نشسته اند، حتما درصدی از آنان، هر چند اندک وارد کار و زندگی می شوند و ادامه تحصیل نمی دهند. این درصد اگر یک دهم درصد هم باشد زیاد است. چون آینده و مسیر زندگی یک کودک عوض می شود.
ایرنا: آمار ترک تحصیل قابل توجه است؟
برکاتی: در وزارت بهداشت آمار کشوری در این مورد نداریم اما آمارهای جهانی قابل توجه است و افزایش محسوسی را نشان میدهد.
ایرنا: آمار جهانی چقدر است؟
برکاتی: باید به منابع یونسکو و سازمانهای بین المللی مراجعه نماییم اما همه می گویند این اتفاق پس از کرونا افتاده است.
ایرنا: پس در مجموع نظر وزارت بهداشت این است که مدارس باید باز شود؟
برکاتی: بله در کنار باز شدن مدرسه بحث مهم باز شدن ایمن مدرسه است.آنچه وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش می خواهد باز شدن ایمن مدرسه است. اگر ایمن نباشد طبیعتا تعطیل می شود.
ایرنا: آیا والدین استقبال می کنند؟
برکاتی: منظور من هم همین است و اگر مدارس بصورت ایمن باز نشوند خیلی نتیجه نمی گیریم. اساسا سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ از مهر ماه آغاز می شود. چه آموزش حضوری باشد چه غیر حضوری و چه مخلوطی از آنها. باتوجه به اقتضائات مدارس و وضعیت بیماری در کشور در این مورد بصورت منطقه ای تصمیم گیری می شود.
ایرنا: برای بازگشایی ایمن مدارس چه اقداماتی انجام شده است؟
برکاتی: دراین زمینه بطور مشخص از اردیبهشت با همکاری وزارت آموزش و پرورش طراحی ها انجام شده است. دستورالعمل های بهداشتی مدارس برای مقابله با کووید۱۹ و مدیریت فضای مدارس و اقداماتی که باید صورت گیرد، هفته گذشته ابلاغ گردید. این دستورالعمل به مفهوم باز شدن همه مدارس نیست. به این معناست که در مدارس به زیرساخت هایی نیاز داریم و برای نظارت بر رعایت این دستورالعمل ها نیز باید امکانات مورد نیاز فراهم گردد.
ایرنا: چه زیرساختهایی در مدارس نیاز است؟
برکاتی: دو یا سه بحث اساسی دارد. اول این که باید برنامه بازگشایی مدارس مشخص باشد که احیانا این برنامه تا هفته آتی از طرف وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می شود. در صورت بازگشایی باید ساعات حضور دانش آموزان در کلاس محدودتر شود. برمبنای استاندارد تعریف شده برای فضای هر دانش آموز، در کلاس باید از هر طرف حداقل ۱.۵ متر فاصله رعایت شود و حتی اگر فضا بزرگ بود حداکثر ۱۵ نفر باید در کلاس باشند. با این اقتضائات احیانا بسیاری از مدارس دو شیفته بشوند و با توجه به این که تعداد معلمان محدود است و ساعت کاری موظفی معلمان مشخص است، مدیریت این برنامه کار سختی است. یکی از پیشنهادها این است که بچه های یک کلاس در دو شیفت اما هر کدام در ساعات کمتر به کلاس بیایند. نحوه حضور دانش آموزان در مدرسه باید به شکلی باشد که حتما با تجمع همراه نباشد.
ایرنا: یعنی ساعت شروع کلاس ها متفاوت باشد؟
برکاتی: نه اینکه امکانپذیر نیست. ولی اقتضائات لازم و نظارت بر هنگام ورود دانش آموزان اگر رعایت شود، تجمعات اتفاق نمی افتد. بطورمثال مراسم صبحگانی نباید داشته باشند. همه این موارد در دستورالعمل نحوه بازگشایی مدارس آمده است.
ایرنا: برای واکسیناسیون چه برنامه ای دارید؟
برکاتی: برمبنای برنامه ریزی که از اردیبهشت امسال در حال انجام می باشد. واکسیناسیون کادر آموزشی، اجرائی، خدماتی در مدارس و همه کسانی که به نحوی در تعامل با مدارس هستند، انجام می شود. حالا حدود ۸۰ درصد این واکسیناسیون معلمان انجام شده است. ممکنست افرادی به هر علت همچون کسالتی که داشته اند برای واکسیناسیون نیامده اند که باید لکه گیری شود اما بیش از ۸۰ درصد کادر مدارس دز اول واکسن کرونا را زده اند. حدود ۵۰ درصد معلمان دز دوم را هم زده اند و حتما زمانی یک مدرسه باز می شود که همه معلمان و کادر مدرسه بطور کامل واکسینه شده باشند.
ایرنا: یعنی واکسیناسیون برای کادر مدارس الزامی است؟
برکاتی: از لفظ الزامی استفاده نمی نماییم اما بطور طبیعی همه باید واکسن بزنند. در مورد الزامی شدن یا نشدن واکسیناسیون کادر مدارس در سطح ستاد ملی کرونا تصمیم گیری می شود. استانداردهای مشخصی درباره درصد لازم واکسیناسیون مطرح است تا ایمنی جمعی ایجاد شود و چرخه انتقال ویروس قطع شود.
ایرنا: در مورد خدمات رفت و آمد دانش آموزان چه برنامه ای دارید؟
برکاتی: نخستین نکته این است که واکسیناسیون کارکنان خدمات حمل و نقل عمومی در حال انجام می باشد. بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد خدمات مدارس همین کارکنان بخش حمل و نقل عمومی هستند که کارت واکسیناسیون دارند. مدارس باید با افرادی که کارت واکسیناسیون دارند. قرارداد ببندند. تعدادی هم هستند که فصلی بعنوان شغل دوم برای کمک خرجی سرویس مدرسه می شوند. بمحض بازگشایی مدارس آموزش و پرورس اسامی آنان را به وزارت بهداشت می دهد و ظرف ۱۵ روز تا یکماه همه آنها واکسن می زنند و پس از تزریق هر دو دز واکسن، می توانند بعنوان سرویس مدرسه کار کنند.
ایرنا: در خود مدارس چه نکاتی باید رعایت شود؟
برکاتی: در مدرسه برخی نکات بسیار مهم می باشد. یکی خدمات بهداشتی و آبخوری هاست. وزارت آموزش و پرورش برای بهسازی آنها در دو سال قبل اقداماتی انجام داده و وضعیت خیلی بهتر از گذشته است. ادعا نمی کنم ایده آل است اما به این طرف می رود تامین شوینده ها و مواد ضدعفونی کننده بسیار مهمست که در آموزش و پرورش انجام شده است و از همه اینها مهمتر که در دستورالعمل آمده تهویه کلاس هاست. در این دستورالعمل مشخص شده با سرد شدن هوا به چه نسبتی باید پنجره ها باز شوند. در فصل سرد نمی گردد دائم پنجره باز باشد. طبق استاندارد سفارش شده هر یک ساعت حدود ۱۰ دقیقه پنجره باز باشد و این کار در زمان زنگ تفریح هم می تواند صورت گیرد.
ایرنا: زمان کلاس ها هم کمتر می شود؟
برکاتی: بله. پیشنهاد اولیه این است که زمان کلاس ها به ۳۵ دقیقه کاهش پیدا کند البته هنوز قطعی نیست. این اقدام امکان دو شیفته کردن کلاس ها را بیشتر می کند که البته کار آسانی نیست. برای خانواده ها هم مشکلاتی به وجود می آورد اما بالاخره در دوران کرونا زندگی می نماییم. باید خودمان را با شرایط وفق دهیم. نظر شخصی من این است که بازگشایی مدارس خیلی مهمست و اگر کشوری روزی مجبور شد نانوایی ها را تعطیل کند آن وقت می تواند مدارس را هم تعطیل کند.
ایرنا: برای واکسیناسیون دانش آموزان چه برنامه ای دارید؟
برکاتی: اقدامات اولیه برای ورود واکسن های مخصوص دانش آموزان انجام شده است. برخی از واکسن ها هستند که در دنیا برای کودکان تجربه شده و موفق بوده است.
ایرنا: مثل چی؟
برکاتی: واکسنی که می توانیم در کشور برای کودکان استفاده نمائیم، یکی واکسن کودکان سینوفارم است که در چین به بچه های بالای سه سال تزریق می شود. دوم واکسن پاستوکووک کودکان(محصول ایران و کوبا) است که با همکاری مشترک ایرنا و کوبا تولید می شود. این واکسن هم در کوبا برای کودکان بالای دو سال تزریق می شود.
ایرنا: این دو واکسن در کجا تایید شده اند؟
برکاتی: این دو واکسن در کشورهای خودشان یعنی چین و کوبا مجوز مصرف اضطراری دارند. واکسنی که در آمریکا برای کودکان زیر ۱۲ سال تزریق می شود نیز فقط در همین کشور تایید شده و مراجع بین المللی این واکسن ها را تایید نکرده اند. در دنیا فقط چهار واکسن تاییدیه های بین المللی دارند دو واکسن mrna (فایزر و مودرنا) هستند و دو واکسن آسترازنکا و سینوفارم. برای مصرف مادران حامله نیز سازمان بهداشت جهانی سینوفارم را تایید کرده است. تایید سازمان بهداشت جهانی مقداری با تاخیر انجام می شود. نه برای جمع آوری شواهد، بلکه بیشتر جهت بررسی عوارض واکسن است و اگر میزان آن قابل قبول باشد، برای واکسن ها مجوز اضطراری صادر می کند.
ایرنا: در حقیقت در صورت تایید، برای خرید این واکسن ها اقدام می شود؟
برکاتی: بطور طبیعی اقدام برای خرید به معنا واردات سریع واکسن نیست به هر حال فاصله زمانی طول می کشد تا واکسن های خریداری شده وارد کشور شود اما باید زودتر اقدام نماییم تا مثل گذشته با تاخیر در واردات واکسن مواجه نشویم.
ایرنا: رییس جمعیت هلال احمر از واردات ۱۰میلیون واکسن مخصوص کودکان آگاهی داده است. احیانا منظورشان سینوفارم کودکان است.
برکاتی: بله این خبر درست است. این واکسن وارد می شود. امارات هم این واکسن را برای کودکان وارد کرده است. مشکلی نیست. اولویت واکسیناسیون افراد بالای ۱۲ سال است. اساسا ابتلای این افراد با افراد سنین بالاتر متفاوت می باشد. شدت بیماری و عوارض این بیماری در کودکان کمتر است. تعداد کودکانی که در آی سی یو بستری می شوند یا بر اثر کرونا فوت می کنند، بیشتر در کودکانی دیده شده که عامل خطر داشته اند. بیشتر آنها بچه های خیلی چاق با BMI ۴۰ یا کودکانی هستند که نقص ایمنی دارند. اختلالی که شیوع آن در سنین پایین است برای اینکه خیلی از این کودکان به سبب بیماری زمینه ای به سنین بالا نمی رسند و عمر طولانی ندارند. این کودکان، پر خطر محسوب می شوند. امیدواریم واکسن مفید و موثری برای کودکان داشته باشیم و برای همه تزریق نماییم.
ایرنا: برای واکسیناسیون کودکان و والدین چه اقدامی انجام می شود؟
برکاتی: همانطور که رییس جمهوری، وزیر بهداشت و دکتر رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت گفته اند، مکاتبات لازم برای واکسیناسیون والدین انجام شده است. در مورد مدارس هم مقرر است بصورت تدریجی و پلکانی شاهد بازگشایی مدارس باشیم. بر این اساس باتوجه به اقتضائات، برنامه واکسیناسیون و نظام واکسیناسیون کووید۱۹ تدوین و اجرا می شود. این برنامه در مدارس مبتنی بر شرایط مدرسه اجرا می شود.
ایرنا: نظام مراقبت و واکسیناسیون چگونه اجرا می شود؟
برکاتی: این برنامه مبتنی بر نرم افزارهای آموزش و پرورش اجرا می شود. در هر صورت کودکان نیز به کرونا مبتلا می شوند، چه واکسن زده باشند و چه نزده باشند. سویه های جدید کرونا نیز مدام می آیند، نباید غافلگیر شویم. در این نظام مراقبت، موارد و افراد مشکوک هم در میان معلمان، کادر آموزشی و خدماتی و هم دانش آموزان به سرعت شناسایی، غربالگری و جداسازی می شوند. حتما مشخص شده که اگر یک نفر یا یکی از اعضای خانواده یکی از افراد، در مدرسه ای به کرونا مبتلا شده باشد. نسبت به آن کلاس یا مدرسه باید چه تصمیمی گرفته شود و در صورت لزوم برای تعطیل شدن کلاس یا مدرسه تصمیم گیری می شود. در هر صورت با بررسی همه جوانب کار به تدریج مدارس بازگشایی می شوند اما این تصمیمی است که در سطوح بالا و ستاد ملی کرونا گرفته می شود. نمی توانیم زمانی را برای بازگشایی مدارس اعلام نماییم. ولی باتوجه به اهمیت مدرسه در تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان هر روزی که بازگشایی مدارس به تاخیر بیفتند، برای کشور و کودکان زیانبار است. اصرار نداریم که اول مهر همه مدارس باز شود. اقتضائات و شرایط بیماری و جامعه باید در نظر گرفته شود.
ایرنا: تعطیلی مدارس چه عوارضی به دنبال دارد؟
برکاتی: تعطیلی مدارس علاوه بر لطمه های جدی که برای تربیت و اجتماعی شدن کودکان داردو لطمه های جبران ناپذیر روحی و روانی را به وجود می آورد. موجب افت شدید کیفیت آموزشی و دور شدن از عدالت آموزشی شده است. بررسی رتبه های برتر کنکور ۱۴۰۰ نشان می دهدف بر خلاف سالهای قبل که تعداد قابل توجهی از رتبه های برتر کنکور از شهرستان های کوچک و مدارس دولتی عادی بودند، اما حدودا همه این افراد برتر کنکور از مدارس تیزهوشان، غیر انتفاعی و نمونه مردمی بودند. بچه هایی که در مدارس معمولی بودند در رتبه های بالای کنکور جایی نداشتند، چون کیفیت آموزش این مدارس افت کرده و آموزش خصوصی نداشتند. عدالت آموزشی به هم خورده است. در سالهای قبل مدارس معمولی موثر بودند و بین ۳۰ تا ۶۰ یا ۷۰درصد رتبه های برتر کنکور از مدارس عادی بودند. اما در یکسال گذشته بیشترین قبولی های رشته های خوب کنکور از مدارس غیر انتفاعی و تیزهوشان هستند که از خانواده های متمول تر هستند. خیلی از آنها برای فرزندانشان معلم خصوصی گرفته اند، یا ممکنست به نحوی کلاس های این مدارس برگزار شده باشد در صورتیکه دانش آموزانی که بضاعت مالی کمتری داشتند به سبب این که مدرسه نرفته اند، نتوانستند در رشته خوبی قبول شود.
ایرنا: مقرر است مدارس عشایری و روستایی که جمعیت کمتری دارند، زودتر باز شوند؟
برکاتی: در روستاها حدودا همه جمعیت بالای ۱۸ سال خیلی زود واکسینه می شوند. همین الان در یک روستایی که بطورمثال ۱۵ کودک دارد. بچه ها در کنار هم بازی می کنند. مدارسی که سه یا چهار دانش آموز دارد حتی می توانند از فضاهای بیرون مدرسه استفاده کنند، حداقل تا آن زمان که هوا سرد نشده است. بدین سبب احتمال این که مدارس روستایی و عشایری زودتر بصورت ایمن باز شوند از مدارس شهرهای بزرگ بیشتر است. چون خطر کمتری دارند و جمعیت بیشتری در سنین پایین تر واکسینه شدند. توجه به این نکته مهمست که والدین در ایران عمدتاً بین ۳۰ تا ۶۰ ساله هستند. بطور متوسط پدران در ایران اکثرا در زمان ازدواج حدود ۲۸ سال و مادران حدود ۲۵ سال دارند. این میزان متوسط است افراد با سن کمتر یا حتی بیشتر هم داریم. این آمار میانگین است که بنا بر اعلام مرکز آمار ایران مشخص شده است. بطور متوسط حدود ۴.۵ سال پس از ازدواج نخستین فرزند این والدین به دنیا می آید. بدین سبب بچه ای که در ۳۲ سالگی پدر و ۳۰ سالگی مادر به دنیا می آید، بدین سبب هنگامی که بچه ها به مدرسه می روند عمدتاً والدین آنها بالای ۳۰سال سن دارند. امیدوار هستم واکسیناسیون این گروه سنی به سرعت صورت گیرد و بتوانیم با اطمینان مدارس را باز نماییم.
ایرنا: واکسیناسیون والدین دانش آموزان از کی شروع می شود؟
برکاتی: اگر قرار باشد در شهرهای بزرگ مدارس بطورمثال از اول آبان شروع شود. اسامی والدین را از مدارس می گیریم و به سرعت واکسیناسیون آنان را شروع می نماییم. پیشنهاد وزارت بهداشت این است که والدین دانش آموزان پایه ۱۲ و دانش آموزان استثنایی که هیچ پناهی ندارند در اولویت واکسیناسیون قرار بگیرند. مقاومت خانواده های این دانش آموزان نیز بطور معمول کمتر است. چون خود خانواده های این دانش آموزان نیز اهمیت واکسیناسیون را می دانند و خودشان می خواهند که زودتر واکسن بزنند. اولویت بعدی، سنین پایه دبستان است. بچه های کلاس اول و دوم بیش از همه از تعطیل شدن مدارس ضرر دیدند، برخی دانش آموزان اصلا مدرسه ندیده اند. بسیاری هنوز قلم به دست گرفتن را هم بلد نیستند.
ایرنا: خانواده های این دانش آموزان نیز بیشتر درگیر شدند
برکاتی: دقیقا همچنین است. والدین باید نقش والدیت را انجام دهد اما در یکسال گذشته، خیلی از والدین به ویژه مادران نقش معلم را در خانه ایفا کردند و بجای نقش محبت کردن به تنش با فرزندشان رسیده اند. مادری که همیشه نیازهای فرزند را تامین می کرده، حالا با تحکم از او می خواهد که درس بخواند. در هر صورت باور همه ما در دولت، وزارت بهداشت و آموزش و پرورش این است که مدارس باید باز شوند و البته ایمن و در سلامت باز شوند و برای این کار برنامه ریزی کرده ایم. در حد مقدورات کشور اقدامات شایسته ای انجام می شود و با اهمیت تر از برنامه ریزی نظارت دقیق بر اجرای پروتکلهای تدوین شده است.
ایرنا: نظارت چگونه انجام می شود؟
برکاتی: چک فهرست های نظارتی تهیه شده و در اختیار مدارس قرار گرفته است. بازدیدهای منظم نیز هم از جانب همکاران آموزش و پرورش هم ناظران وزارت بهداشت قرار می گیرد.
ایرنا: با انجام این اقدامات، زمان بازگشایی مدارس کی خواهد بود؟
برکاتی: زمان بازگشایی را ستاد ملی کرونا اعلام می کند.
ایرنا: یک نکته هم در جامعه وجود دارد به هر حال تبلیغاتی از طرف افراد ضد واکسن وجود دارد که می گویند، واکسن های کرونا عوارض دارد. به همین علت خیلی ها از تزریق واکسن برای کودکانشان ترس دارند، برای این مساله چه فکری کرده اید؟
برکاتی: بطور طبیعی در همه جوامع امکان دارد، درصدی از مردم واکسن نزنند. اگر بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد یک جامعه واکسن بزنند، عملا چرخش و انتقال ویروس در جامعه قطع می شود. در مورد این که چه درصدی از مردم باید واکسن بزنند و تا چه حدی باید الزامی باشد، ستاد ملی کرونا تصمیم می گیرد. به هر حال حتی اگر از نظر علمی نیز در این مورد نظراتی داشته باشیم اما چون یک موضوع اجتماعی است و مقاومت های شدیدی در بعضی گروه های اجتماعی در مورد واکسیناسیون وجود خواهد داشت. باید از یک مرجع تصمیم گیری ملی داشته باشیم که همه به تصمیمات آن عمل کنند. تا جامعه ای سالم تر داشته باشیم. بالاخره افرادی که فکر می کنند خیلی دلسوز هستند یا ادای دلسوزان را در می آورند و حرف های غیر علمی می زنند نیز وجود دارند که ستاد ملی کرونا بعنوان مرجع قانونی و ملی در مورد فعالیت آنها تصمیم بگیرد.
ایرنا: در مورد واکسن های کودکان مثل سینوفارم چقدر اطمینان دارید؟
برکاتی: در این مورد باید به مستندات علمی تکیه نماییم. مستندات علمی اثربخشی و ایمن بودن این واکسن را تایید می کنند. وقتی مستندات علمی این واکسن را تایید می کنند دیگر جایی برای اظهار نظر شخصی افرادی که دانش و تجربه محدود دارند، نمی ماند. به هر حال هر دارو یا واکسنی یا حتی غذایی که می خوریم ممکنست عوارض محدودی هم داشته باشد ولی عوارض تا حد اندک در کنار منافعی که به افراد و عموم جامعه می رسد، قابل قبول است. سازمان بهداشت جهانی همه این عوارض و منافع را کنار هم می گذارد و بعد نظر علمی صادر می کند؛ هر آنچه را که سازمان بهداشت جهانی برمبنای مستندات علمی تایید می کند و مصرف آنرا سفارش می کند، همه کشورها همچون ایران از آن تبعیت می کنند. یک نمونه آن اثربخشی چند واکسن کروناست که در ایران و کشورهایی که مصرف کرده اند موثر بوده است. حالا در کشور ما با واکسیناسیون سالمندان، میزان مرگ و میر کرونا در این گروه های سنی به ویژه افراد بالای ۷۰ سال که زودتر واکسن زده اند و بعد هم بالای ۶۰ سال به میزان بسیار زیادی نسبت به گروه های سنی پایین تر کمتر شده است و این یک واقعیت علمی تایید شده است.
ایرنا: مطمئن هستید که واکسن ها اثربخش بوده اند.
برکاتی: بله، حتما اثربخش بوده است. ممکنست پدران و مادرانی که واکسن زده اند، درد موضعی یا ضعف موقت داشته اند. اما واکسن ها اثربخش بوده اند.
ایرنا: مرگ و میر پس از دز دوم واکسن هم داشته ایم؟
برکاتی: نکته مهم دراین زمینه این است که باید حتما حداقل دو هفته پس از تزریق دُز دوم واکسن بگذرد تا ایمنی نسبی ایجاد شود. خیلی از مرگ و میرهای پس از تزریق دز دوم را که تعدادش هم محدود بوده است، نمی توان به واکسن منتسب کرد چون خیلی از افراد پیش از این که دو هفته از تزریق دز دوم واکسن گذشته باشد، فوت کرده اند. ضمن این که زمانی می توان از واکسیناسیون نتیجه مطلوب گرفت که ۷۰ تا ۸۰ درصد جامعه واکسن زده باشند، کشورهای موفق نیز بعد از این مقدار واکسیناسیون شاهد کنترل و کاهش محسوس مرگ و میر بوده اند اما در کشور ما هنوز میزان واکسیناسیون کم است و مواجهه با ویروس از کشورهایی که بیشتر واکسن زده اند بمراتب بیشتر است با این وجود بطور معناداری پس از واکسیناسیون کامل میزان ابتلای شدید و به ویژه مرگ و میر در گروه سالمندان در ایران کم شده است و این یافته ای است که تجربه جهانی هم آنرا تایید می کند.
ایرنا: بنظر می رسد با سرعت گرفتن واکسیناسیون زودتر به یک وضعیت ایمن در جامعه می رسیم.
برکاتی: بله با افزایش میزان واردات واکسن به کشور، واکسیناسیون سرعت گرفته است و بنظر می رسد حتی در زمانی زودتر از آنچه وزیر بهداشت قول داده است به وضعیت مناسب در کشور برسیم.
گفت و گو از افشین شاعری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد چرا باید مسئولان و خانواده ها در بازگشایی مدارس همراهی کنند؟