چرا غرب دست به دامن ایران شده است؟
برتریها: با شنیدن واژگانی همچون «مداخله جویی»، «نظامی گری»، «اشغال» و «جنگ» بلافاصله نام آمریکا از ذهن می گذرد؛ کشوری که 230 سال از عمر 246 ساله خودرا درگیر جنگ های مستقیم و نیابتی خارج از خانه سپری کرده و در بیشتر مواقع همچون اشغال عراق و افغانستان، متحدان اروپایی را نیز در کنار خود داشته است.
شکست آمریکا و متحدان عبری- عربی- غربی آن از جبهه یمن و سوریه گرفته تا عراق و افغانستان از ناکامی این راهبرد نظامی دستکم در دهه های اخیر حکایت می کند که آخرین مورد آن، شکست و خروج غیرمسئولانه از افغانستان پس از ۲ دهه اشغالگری بود.
حرکت دومینوی ناکامی ها در اوکراین
از سال ۲۰۱۴ که روسیه توانست شبه جزیره کریمه را به خود ملحق کند تا پنجم اسفندماه پارینه که نبرد روسیه و اوکراین درگرفت، آمریکا و متحدان اروپایی با وعده هایی در خصوص الحاق کی یف به اتحادیه اروپا و ناتو و نیز حمایت های سیاسی، مالی و نظامی از این کشور توانستند سران اوکراین را تحریک و بستر را برای یک جنگ بزرگ فراهم آورند.
اهداف غرب از ایجاد بحران اوکراین بر کسی پوشیده نیست و عبارتند از فرسایشی کردن نبرد، فروش تسلیحات، تضعیف روسیه و در نهایت یارگیری در ناتو و پر کردن شکاف های درونی این ائتلاف نظامی.
بسیاری از صاحبنظران و مقام های سیاسی در جهان، ناتو را متهم ردیف اول بحران اوکراین می دانند که با دامن زدن به این بحران، در صدد هراس افکنی و یارگیری در شرق اروپا برآمد. مقام های ناتو با استناد به بندهای ۵ و ۱۰ این پیمان توانستند ۲ کشور فنلاند و سوئد را به سمت خود بکشانند و شمار اعضای ناتو را از ۳۰ به ۳۲ کشور بالا برند.
همچنین اعضای ناتو در سالهای قبل در عمل آشکارا از اختلاف های درونی بلوک خود پرده برداشتند؛ اختلاف هایی که در دوره ترامپ تشدید شد و در ماه های گذشته که موضوع الحاق دو کشور اسکاندیناوی عنوان شد، بار دیگر خودرا نشان داد. زمانی که ترکیه به عنوان کشوری که دومین ارتش بزرگ ناتو را در اختیار دارد با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو به شدت مخالفت کرد اما پس از بده بستان های سیاسی سرانجام با دیگر اعضای ائتلاف هم صدا شد.
ترس برخی اعضای ناتو خصوصاً آمریکا از تحقق ایده «ارتش واحد اروپایی» همچون دیگر مسائلی است که سبب شده همیشه برای این سازمان، عملیات و ماموریت های جدید و خطرناک در اقصی نقاط جهان تعریف شودهزینه های ناتو و حق السهم هر یک از اعضا، با اهمیت ترین اختلاف آمریکا و بازیگران اروپایی در سالهای قبل بوده است. در سال ۲۰۱۴ اعضای این سازمان توافق کردند تا سال ۲۰۲۴ سالانه ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خودرا به بودجه این سازمان اختصاص دهند؛ توافقی که همیشه از طرف اعضای این پیمان نظامی حتی خود فرانسه نادیده گرفته و به اختلاف داخلی بدل می شود.
ترس برخی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی خصوصاً آمریکا از تحقق ایده «ارتش واحد اروپایی» نیز از دیگر مسائلی است که سبب شده همیشه برای ناتو عملیات و ماموریت های جدید و خطرناک در اقصی نقاط جهان تعریف شود.
حال بجای این که ناتو تقویت شود، کشورهای شرقی نفع خودرا در ائتلاف های ضدغربی دیده اند. همین موضوع به اقدام متقابل کرملین منجر شده تا به تقویت ائتلاف های منطقه ای و فرامنطقه ای مقابل غرب اقدام نماید. بدین سبب رویکرد مسکو در تقویت ائتلاف های آسیایی همچون «سازمان همکاریهای شانگهای» (SCO) و «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» (EAEU) را می توان در این جهت تفسیر کرد.
مشکلات داخلی اروپا و آمریکا و عقب نشینی آشکار از پروژه اوکراین
در این ۶ ماه که از شروع بحران اوکراین می گذرد، تورمی که باید گریبانگیر روسیه شود، دامن خود اروپایی ها گرفته تا جایی که تورم در بخش مواد غذایی به حدود ۱۰ درصد و در بخش انرژی به حدود ۴۰ درصد رسیده؛ شرایطی که برای آمریکا نیز به همین منوال پیش می رود و تورم در ایالات متحده رکورد چهار دهه پیش را شکسته است.
در مجموع، ناتوانی غرب در تامین انرژی و عدم همراهی کشورهای عربی منطقه با آمریکا و اروپا برای افزایش صادرات، به افزایش بهای نفت و گاز در جهان انجامید؛ رخدادی که نشان داد تحریم ها نتیجه معکوس بر ایالات متحده و متحدان اروپایی داشته، رشد تورم را تسریع کرده و همین طور استانداردهای زندگی آنها را پایین آورده است.
در ماه اوت(مرداد) نرخ تورم در منطقه یورو به بالاترین حد خود یعنی ۹.۱ درصد در سال رسیدروزنامه فرانسوی «لو فیگارو» با اشاره به آمار چهارشنبه ۹ شهریور تارنمای آماری اتحادیه اروپا (یورواستات) نوشت: در صورتیکه جنگ در اوکراین سبب افزایش قیمت انرژی و سوخت شده است، در ماه اوت(مرداد) نرخ تورم در منطقه یورو به بالاترین حد خود یعنی ۹.۱ درصد در سال رسید.
بر طبق این گزارش، تورم سالانه در ماه ژوئیه برای ۱۹ کشور اروپایی که واحد پول مشترک دارند به ۸.۹ درصد رسیده بود. این ارقام بالاترین آمار ثبت شده توسط اداره آمار اروپا از زمان شروع انتشار این اندیکاتور (شاخص) در ژانویه ۱۹۹۷ است.
۲۱ کشور اروپایی از ۶ تا ۱۰۰ درصد به واردات گاز از روسیه وابسته هستندآمریکا نیز به وضعیتی مشابه اروپا گرفتار شده و تورم در این کشور در بخش مواد غذایی به حدود ۱۰ و در زمینه انرژی به ۴۰ درصد رسیده که در چهار دهه گذشته بی سابقه بوده است.
هراس غرب از بحران انرژی در آستانه فصل سرد
میزان وابستگی کشورهای اروپایی به واردات گاز از روسیه نشان میدهد که ۲۱ کشور اروپایی از ۶ تا ۱۰۰ درصد به واردات گاز از روسیه وابسته هستند.
پایگاه شبکه «فرانس ۲۴» نیز بتازگی در گزارشی به ادامه نتایج عملیات نظامی روسیه در اوکراین بر اروپا و تنگنای اقتصادی قاره سبز اشاره نمود که بهای برق را در اروپا به بالاترین سطح رساند.
این پایگاه اضافه کرد: «قیمت معاملات یک سال آتی برق آلمان به ۹۹۵ یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید و این رقم در فرانسه از یک هزار و ۱۰۰ یورو عبور و نسبت به سال گذشته، در هر دو کشور افزایشی ۱۰ برابری را تجربه نمود.»
اداره نظارت بر بازارهای گاز و برق در انگلیس (اوفگِم) هم اعلام کرد، سقف قیمت برق و گاز را از اول اکتبر(۹ مهر)، به ازای هر سال بطور متوسط به ۳ هزار و ۵۴۹ پوند (۴ هزار و ۱۹۷ دلار) افزایش خواهد داد. اوفگم دلیل این افزایش را، برداشته شدن محدودیت های کووید-۱۹ و همین طور تحریم های اعمال شده بر عرضه محصولات انرژی از روسیه بیان کرد.
افزایش قیمت گاز سبب شده مقام ها و رسانه های غربی زبان به اعتراف بگشایند و آشکارا سیاست تحریمی مقابل روسیه را ناکام و شکست خورد معرفی کنندبهای گاز در اروپا نیز بتازگی به ۳۴۱ یورو به ازای هر مگاوات ساعت بالا رفته است. قیمت گاز در اروپا در ماه مارس(اسفند-فروردین) به ازای هر مگاوات ساعت به ۳۴۵ یورو رسید و رکورد شکست.
یافته های تحقیق اخیر اندیشکده «بروگل» بیان کننده آنست که کشورهای اروپایی از سپتامبر(شهریور) ۲۰۲۱ تا آگوست(مرداد) ۲۰۲۲، حدود ۲۳۶ میلیارد یورو برای صیانت از خانواده ها و شرکتها برابر افزایش بهای انرژی اختصاص داده اند.
«جیوانی اسگاراواتی» محقق این اندیشکده درباره ی افزایش نرخها به فرانس ۲۴ اظهار داشت: «زمستان برای همه کشورهای اروپایی، سخت خواهد بود. نرخها همچنان بالا خواهد ماند و احیانا حتی بالاتر هم خواهد رفت»؛ همین واقعیت ها سبب شده مقام ها و رسانه های غربی زبان به اعتراف بگشایند و آشکارا سیاست تحریمی مقابل روسیه را ناکام و شکست خورد معرفی کنند.
دستاورد «هیچ» بایدن و اروپا
اروپا که به سبب نیاز شدید به انرژی و لطمه پذیری از تحریم های روسیه، اینک به شکست راهبرد خود اعتراف می کند و سران بروکسل درصدد ادامه تامین انرژی از مسکو برآمده اند.
اما نوک پیکان حملات بیشتر متوجه شخص «جو بایدن» است که آمریکا و اروپا را به این وضعیت خوار و ذلیل کشانده است. پایگاه تحلیلی «۱۹۴۵» در گزارشی دستاورد بایدن را «هیچ» دانست و نوشت: بایدن بارها با نشان دادن نقطه ضعف، تردید و سردرگمی در زمینه سیاست خارجی، به اعتبار آمریکا لطمه زده و در نتیجه تهدیدها و چالش های بیشتری را برای ایالات متحده رقم زده است.
به نوشته این تارنما، دولت بایدن چه از نظر ماهیتی و چه در حوزه دیپلماسی اقتصادی «مردد، مطیع و سردرگم» است و همین موضوع سبب شده تا پیام هایی در خصوص نبود عزم سیاسی رییس جمهوری آمریکا به کشورهای مخالف همچون چین و روسیه مخابره شود.
«تریتا پارسی» ستون نویس سایت شبکه تلویزیونی «ام. اس. ان. بی. سی» نیز تحلیلی در حوزه بحران های سه گانه پیش روی آمریکای بایدن یعنی اوکراین، تایوان و برجام نوشته است؛ سه بحرانی که گریبان بایدن را گرفته اند.
به نوشته وی، آمریکایی ها خود نیز دیگر از این وضعیت خسته شده اند. آنان در داخل کشور با اختلاف های بی شماری مواجه اند و با این اوصاف دیگر به هیچ وجه تحمل درگیری های خارجی را ندارند. با این وجود اما خطر رخداد سه فاجعه فراروی ایالات متحده قرار دارد. واشنگتن بطور بالقوه با جنگ در اوکراین که اینک برای زمان زیادی به طول انجامیده روبه روست؛ جنگی که خطر درگیری مستقیم ایالات متحده و روسیه را به همراه می دارد.
غرب دست به دامان ایران برای میانجیگری
نگرانی غرب از نتایج فرسایش بحران اوکراین همچون شکسته شدن رکورد بهای برق و گاز در آستانه فصل سرد، سبب شده که برای حل وفصل آن دست به دامن تهران شود.
عصر سه شنبه ۸ شهریور ۱۴۰۱، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان عازم مسکو شد و درباب اهدافش از سفر به روسیه اظهار داشت: هدف اصلی از این سفر کوشش برای حل بحران اوکراین بر طبق درخواست به عمل آمده از تهران است. برخی طرف های غربی خواهان نقش آفرینی فعال ایران در این مساله هستند.
بایدن کوشش کرد با سفر به عربستان و متقاعد کردن آل سعود برای افزایش صادرات، از بهای انرژی در جهان بکاهد که راه به جایی نبرد و دستاورد آن چند عکس یادگاری با بن سلمان بودحال این پرسش به ذهن می رسد که «چرا غرب دست به دامن ایران شده است؟»
پیش تر دولتمردان آمریکا تلاش کردند با سفر به عربستان و متقاعد کردن آل سعود برای افزایش صادرات، از بهای انرژی در جهان بکاهند که راه به جایی نبردند و دستاورد آن چند عکس یادگاری با بن سلمان بود. در صورتیکه تنها چند روز بعد از تور خاورمیانه ای بایدن، تهران میزبان رئیسان جمهوری ترکیه و روسیه بود که از وزن بالای سیاسی کشورمان در مناسبات منطقه ای و جهانی پرده برمی داشت.
اینک اروپا دست یاری به سمت ایران دراز کرده که از یک سو درحال مذاکره با غرب برای حل وفصل اختلاف های هسته ای است و از طرف دیگر مناسبات حسنه ای با روسیه دارد؛ مناسباتی که به توافق راهبردی ۲۰ ساله بین تهران- مسکو منتهی شد و یکی از محورها و اهداف سفر وزیر خارجه نیز همین توافق است.
افزون بر توافق راهبردی با روسیه، تهران توافقی راهبردی ۲۵ ساله با چین دارد و آغوش باز ۲ پیمان بزرگ «بریکس» «شانگهای» از نقش تعیین کننده ایران در جهان با وجود ۴۰ سال تحریم های همه جانبه واشنگتن دارد.
در مجموع، افزایش بیش از پیش تورم و کمبود انرژی در نبود یک چشم انداز روشن و نویدبخش سبب شده که غرب دست یاری به سمت ایران دراز کند. در این میان اما وزن سیاسی بالای ایران و جایگاه برجسته تهران در معادلات منطقه ای و فرامنطقه ای نیز تعیین کننده بوده است که میانجیگری وزیر امور خارجه کشورمان در مسکو برای حل وفصل بحران به صورتی اعتراف آشکار غرب به شکست راهبرد خود در اوکراین تلقی می شود.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد چرا غرب دست به دامن ایران شده است؟