زیرساخت های صنعت كشور همچنان ناهمراه با فناوری نانو
برتریها: تهران– مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با اشاره به افزایش رقابت پذیری محصولات صنعتی با فناوری نانو و عزم این ستاد برای تجهیز بخش صنعت به این فناوری، اظهار داشت: البته زیرساخت های بخش صنعت كشورمان به سختی می تواند خویش را با فناوری های نانو تطبیق دهد.
به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، نانو همچون فناوری های بسیار جدیدی به حساب می آید كه كشورمان با فاصله كمی از ظهور آن در دنیا، توانست با اجرای برنامه های تشویقی و حمایت به موقع از محققان دانشگاهی و سوق دادن آنان به سمت نانو، به پیشرفت های قابل توجهی دست یابد، به صورتی كه هم اكنون سكوی چهارم دنیا در تولید علم را به خود مختص كرده است.
اخیرا هم در یك مقاله انتشار یافته از جانب یك نویسنده آمریكایی، ایران جزو پنج كشوری معرفی شده است كه در حوزه های جدید نانو كار می كند و در كنار كره جنوبی، آمریكا، چین و هند همچون قطب های بزرگی در دنیا به حساب می آید كه در زمینه توسعه علوم نوظهور نانو فعالیت دارد.
این درحالی است كه ایران در سال 1387 یعنی سه سال بعد از شروع فعالیت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، دارای رتبه نوزدهم دنیا بود؛ در شهریور 1388 محققان كشورمان توانستند با تولید مقالات علمی شش سال پیش از آخر سند استراتژیك اول به جایگاه پانزدهم دنیا دست پیدا كنند و در شاخص تولید علم به هدف سند برسند.
از جمله دستاوردهای فناوی نانو در كشور می توان به تولید و معرفی انواع و اقسام محصولات همچون محصولات خانگی نانو، منسوجات نانو، محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات كشاورزی، عمران و ساختمان، دارویی، قطعات نانویی خودرو، نفت و انرژی از جانب 182 شركت نانویی فعال اشاره نمود كه حالا دیگر بیش از 454 قلم محصول را شامل می گردد.
با دكتر علی محمد سلطانی مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مورد آخرین وضعیت نانو در كشورمان به گفت و گو نشسته ایم.
** نانو چیست؟
با گذشت حدود 14 سال از فعالیت ستاد توسعه فناوری نانو در كشورمان و ورود حداقل 30 هزار پژوهشگر در این عرصه، شاید هنوز جامعه ایرانی به صورت ملموس اثرات حاصل از این علم را با وجود تولید انواع و اقسام محصولات و فناوری نانویی در زندگی روزمره خود حس نكرده است.
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در ابتدا ضمن تعریف مختصری از نانو می گوید: فناوری نانو در واقع نگاه ویژه ای به ذرات بسیار ریز تشكیل دهنده مواد دارد، ذراتی كه در واقع سازنده اشیا و موادی هستند كه در اطراف ما وجود دارند، بنابراین اهمیت فناوری نانو به این دلیل است كه كه مربوط به مواد می گردد و مواد هم سازنده تمام اشیاء محسوب می شوند.
سلطانی افزود: هنگامی كه مواد را خیلی ریز می نماییم، به مقیاس نانو می رسانیم یعنی 10 به توان منهای 9 یا یك میلیاردم متر كه خواص جدیدی از خود نشان داده است و در واقع كشف و استفاده از این خواص در ساخت محصولات جدید در حوزه های مختلف از دارو گرفته تا پارچه و شیشه و انواع محصولات ساختمانی است كه به این فناوری نانو گفته می گردد.
وی اضافه كرد: به عبارتی فناوری نانو استفاده از خواص متفاوت مواد برای ساخت محصولات جدید است، خواصی كه در مواد در مقیاس و ذرات بسیار كوچك خویش را نشان داده است.
**تجهیز صنعت به تكنولوژی نانو، تمركز ستاد نانو در برنامه 10 ساله دوم
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مورد خروجی و دستاوردهای علم نانو در كشورمان اظهار داشت: از سال 1382 كه ستاد فناوری نانو تشكیل شد تا امروز كه 15 سال قبل است، ما چندین مرحله را داشته ایم در ابتدای كار مرحله ترویج و آگاه سازی مسئولان و دانشگاهیان و سپس تدوین برنامه بود.
سلطانی تصریح كرد: در برنامه اولیه، شبكه آزمایشگاهی به عنوان یكی از زیرساخت های علمی بوجود آمد و رساله های نانو در دانشگاه ها آغاز به رشد كردند و تعریف شدند و تعداد زیادی دانشجو و استاد درگیر این علم شدند.
وی اظهار داشت: در برنامه نخست 10 ساله ستاد توسعه فناوری نانو كه اجرای آن از سال 1385 آغاز شد، اقدامات روی ترویج و آگاه سازی و كارهای دانشگاهی و همینطور تولید زیرساخت ها متمركز بود ضمن اینكه حدودا تعدادی شركت نانویی هم در دهه نخست بوجود آمده و رشد كردند.
سلطانی افزود: البته هنوز هم قطع به یقین در حوزه آگاهی بخشی به جامعه به خصوص آشنایی بخش صنعت با علم نانو جای كار زیادی وجود دارد، اما در طول 15 سال قبل برای آشنایی جامعه به خصوص دانش آموزان و دانشجویان با علوم نانو اقدامات زیادی شده است.
سلطانی همینطور در مورد اینكه تمركز ستاد توسعه فناوری نانو برای برنامه 10 ساله دوم كه تا سال 1405 ادامه خواهد داشت، روی چه برنامه هایی است اظهار داشت: در 10 ساله دوم ما وارد انتقال فناوری از شركت های كوچك و از دانشگاه ها به صنعت شده ایم.
وی اضافه كرد: در واقع ما می خواهیم صنعت را به تكنولوژی نانو مجهز نماییم و تمركز ستاد توسعه فناوری نانو در برنامه 10 ساله دوم ورود هرچه بیشتر محصولات نانویی به بازار و افزایش صادرات و سهم بازار بین المللی است.
وی در مورد سهم فعلی بازار محصولات نانو در كشور اظهار داشت: خوشبختانه هم اكنون گفتمان خوبی بین جوانان ما شكل گرفته كه مبتنی است بر تولید درآمد و كسب و كار بر مبنای فناوری های جدید كه این فضا 15 سال پیش وجود نداشت و البته تصور می كنم برنامه های ستاد فناوری نانو در تولید این گفتمان نقش داشته است.
سلطانی تصریح كرد: ظرف چهارسال گذشته اقتصاد مبتنی بر فناوری نانو كه تمام آن بر پایه فناوری بومی و توسعه یافته در داخل كشورمان است، 20 برابر رشد داشته و ایران هم اكنون از مرحله جهش علمی به جهش اقتصادی وارد شده است.
**افزایش رقابت پذیری محصولات صنعتی با فناوری نانو
اما مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مورد لزوم همكاری همه بخش ها با ستاد توسعه فناوری نانو اظهار داشت: سازمان های دولتی هركدام در زمینه فناوری نانو نقش هایی دارند كه در سند 10 ساله دوم نانو همه دیده شده است و وظیفه آنها است كه همكاری لازم را با ستاد داشته باشند.
سلطانی لزوم همكاری بخش صنعت و دانشگاه ها با ستاد توسعه فناوری نانو را مورد تاكید قرار داد و اظهار داشت: ستاد نانو در ارتباط های مستقیم كه در قالب بازدیدها و نشست ها با شركت های صنعتی در نقاط مختلف كشور دارد، همواره تلاش در شناساندن ظرفیت های فناوری های نانو بویژه به بخش صنعت برای افزایش رقابت پذیری با استفاده از افزایش كیفیت و كاهش هزینه ها و عرضه محصولات جدید به بازار است.
وی با اشاره به اینكه هم اكنون 182 شركت نانویی دارای محصول در كشور فعال شده اند، اضافه كرد: این جدا از شركت های نوپا و كوچكی است كه در طول سال های گذشته بوجود آمده اند.
سلطانی افزود: این شركت ها در مجموع 454 محصول در حوزه های مختلف دارو، بهداشت و سلامت، كالاهای خانگی، نفت و انرژی، نانو پوشش، عمران و ساختمان و نساجی و پوشاك تولید می كنند كه مورد تایید ستاد توسعه فناوری نانو قرار گرفته است.
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اضافه كرد: البته بخش زیادی از این محصولات كه رو به رشد هم می باشند، واسطه ای هستند و بخشی هم بعنوان محصول نهایی به بازار عرضه شده است كه مردم می توانند مشتری آن باشند.
وی در بیان آخرین آمار حجم بازار فناوری نانو هم با تاكید بر اینكه آمار سال 1396 هنوز تكمیل نشده است، اظهار داشت: پیش بینی می گردد برای سال 1396 رقم فروش محصولات نانویی 1100 میلیارد تومان باشد كه البته این رقم در سال 1395 حدود 704 میلیارد تومان بوده است.
**تعداد زیادی از صنایع در حال جذب فناوری نانو هستند
اما مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با اشاره به این كه فناوری نانو برای صنعت ما عرصه جدیدی به حساب می آید، اظهار داشت: متاسفانه زیرساخت های بخش صنعت كشورمان به سختی می تواند خویش را با فناوری های نانو تطبیق دهد.
سلطانی در عین حال اضافه كرد: البته می توان این نوید را داد كه ارزش بازار و فروش محصولات نانویی هر سال به نسبت سال قبل دو برابر شود، همانطور كه در چهار سال قبل این رشد دوبرابری اتفاق افتاده است و جالب است كه در سال های اولیه كه نانو در كشور شروع شد، رشد علمی ما دو برابری بود.
وی با تاكید بر این كه هم اكنون تعداد زیادی از صنایع كشور در حال جذب فناوری نانو هستند، اضافه كرد: این سبب می گردد سالانه رشد فروش محصولات نانو هم دو برابر شود و این امید وجود دارد كه در بخش صادرات هم كه آمار آن در سال 1395 حدود 35 میلیون دلار بود، با افزایش چشمگیری مواجه شود.
**ستاد نانو و ثبت 230 پتنت در خارج از كشور
یك بخش مهم از فعالیت های مهم ستاد توسعه فناوری نانو می تواند پشتیبانی از ثبت پتنت در خارج از كشور باشد، جایی كه یك دانشمند و متخصص به یك ارزش و نوآوری و اختراع رسیده است و حالا می خواهد آن را در خارج از كشور ثبت كند.
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مورد تعداد پتنت هایی هم كه در دفاتر ثبت اختراع خارجی ثبت شده است، با اشاره به اینكه آمار خیلی خوب بوده است اضافه كرد: ستاد نانو با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تابحال موفق به ثبت 230 پتنت در خارج از كشور شده است.
سلطانی با تاكید بر تداوم حمایت ستاد توسعه فناوری نانو برای ثبت نوآوری و دستاوردهای جدید نخبگان كشور، اظهار داشت: البته به علت افزایش نرخ ارز تنگناهایی برای ستاد نانو بوجود آمده است كه امیدواریم رفع گردد.
**راه اندازی 80 آزمایشگاه دانش آموزی نانو در كشور
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو همینطور با بیان این كه این ستاد در بخش دانش آموزی هم به علت لزوم درگیر شدن دانش آموزان از ابتدا با علوم نانو و فناوری نانو، سال هاست باشگاه دانش آموزی نانو را راه اندازی كرده است، اضافه كرد: ما در تمام استان ها دارای نهادهای ترویجی هستیم كه آموزش دانش آموزان را عهده دار هستند.
سلطانی خاطرنشان كرد: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مجموع دارای 80 آزمایشگاه دانش آموزی نانو در استان ها است كه با تجهیزات ایرانی دانش آموزان می توانند پژوهش های علمی انجام دهند ضمن اینكه مسابقات علمی دانش آموزی هر ساله برگزار می گردد.
وی اظهار داشت: در نمایشگاه سالیانه كه هرساله در مهرماه برگزار می شود، گاها اساتید دانشگاه تعجب می كنند كه چطور یك دانش آموز توانسته است پژوهش و كاری را در حد رساله فوق لیسانس انجام دهد. اینها نشان داده است كه باید به آینده این دانش آموزان امیدوار باشیم.
سلطانی در پاسخ به پرسشی در مورد رویكرد ستاد توسعه فناوری نانو در حمایت پیوسته از دانش آموزان تا مراحل دانشگاهی برای نیل به موفقیت های بیشتر، اظهار داشت: ما نمی توانیم ادعا نماییم كه این پیوستگی بصورت كامل وجود دارد اما تلاش كرده ایم تا حدودی این كار را انجام دهیم.
وی اضافه كرد: هم اكنون ستاد توسعه فناوری نانو دانش آموزان برتر را كه در المپیادها و سایر حوزه های نانو رتبه كسب كرده اند تحت حمایت كانون برگزیدگان فناوری نانو قرار می دهد، به صورتی كه با تعداد زیادی از این افراد كه در قالب كانون در حال فعالیت می باشند، در ارتباط مستمر است.
مدیر دبیرخانه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: تلاش ما این بوده است كه این ارتباط تا مراحل دانشجو شدن این دانش آموزان ادامه پیدا كند، به صورتی كه همین دانشجویانی كه برخی از آنها دانش آموزان برتر المپیادها بوده اند امسال موفق شدند در المپیادهای بین المللی دانشجویی فناوری نانو كه با حضور كشورهای شاخص اروپایی و آسیایی همراه بود، رتبه های خوبی را بدست آورند و كسب و كار آنها نمره مناسبی گرفت.
علمی ** 1836 **2017
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد زیرساخت های صنعت كشور همچنان ناهمراه با فناوری نانو