احصائیه خانه ها و محلات اصفهان كتابی در معرفی محلات قدیمی این شهر
ایرنا- كتاب ˮاحصائیه خانه ها و محلات اصفهانˮ منبعی به یادگار مانده از میر سیدعلی جناب در سرشماری خانه ها و محله های اصفهان كه در سال ۱۳۰۳ به انجام رسیده است.
در سال ۱۳۰۳خورشیدی تصویب نامه ای صادر و برای امر سرشماری عمومی به وزارت کشور ابلاغ گردید و همان تصویب نامه در سال ۱۳۰۷ به صورت قانون در آمد و از تصویب مجلس گذشت و از آن پس سرشماری یک تکلیف قانونی مملکت شناخته شد.
اما این قانون بموقع به اجرا در نیامد و معوق ماند تا اینکه در سال ۱۳۱۸ که علی اصغر حکمت وزیر کشور شد برای انجام عمل سرشماری مأمور شد و آغاز به عمل کرد و قانون دوم سرشماری در خرداد ماه همان سال به تصویب مجلس رسید. نخستین سرشماری در روز اول تیر ۱۳۱۸ و در شهر کاشان انجام گرفت.
جالب اینجاست که ۱۵ سال پیش از نخستین سرشماری رسمی در کشور مرحوم میر سیدعلی جناب که گویا در صدد تهیه نقشه ای از شهر اصفهان بوده در ابتدا مبادرت به سرشماری خانه ها و محلات اصفهان می کند.
در کتاب احصاییه (سرشماری) خانه ها و محلات اصفهان به تصحیح و تدوین رضوان پور عصار به محله کران(کهران) و منزل سلطان سیدعلی اشرف خان (ناظمی) هم اشاره شده است.
کران از سوی شمال با محله احمد آباد، شرق با خیابان هاتف و حافظ و هشت بهشت غربی هم مرز بوده است.
استاد همایی در یک سخنرانی در ۲۹ اردیبهشت سال ۴۷ در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان اظهار داشت: "مرحوم جناب مدتی مدید بود که به تهیه نقشه اصفهان اشتغال داشت و در این راه زحمت بسیار کشیده و کار او زبانزد خاص و عام شده بود. باری در آن اثنا که وی سرگرم این کار بود ناگهان جوانی نوخاسته از صاحب منصبان نظمیه (شهربانی آن زمان) به نام میرزا سیدرضا خان فکر نقشه برداری اصفهان را از جناب ربود و بدون اینکه اهلیت کامل داشته باشد بی سر و صدا ناگهان نقشه ای چاپ شده از کار درآورد که تاریخ طبعش ۱۳۴۲ قمری است و مرحوم محاسب الدوله هم بر آن تفریظی نوشته و مرحوم میرزا شکرالله منعم ماده تاریخ برای آن ساخته که در خود نقشه طبع کرده اند و لابد به نظر آقایان رسیده است هرچند نقشه غلطی است اما فکر جناب را ربود و قبل از آنکه او به خود بجنبد نقشه را به چاپ داد. اهل تشخیص هم در هر زمانی کم بوده اند، پیداست که دیگر عمل جناب تازگی نداشت. مرحوم جناب از این پیش آمد به حدی متأثر و دلتنگ شده بود که به وصف نمی آید. به قول برادرش حاج سید محمد پدر آقای ضیاءالدین، اگر پسر ۱۷ساله بالغ رشید او از دست رفته بود این قدر متاثر نمی شد."
کتاب "احصائیه خانه ها و محلات اصفهان" نوشته میرسیدعلی جناب با تدوین و تصحیح رضوان پورعصار و ویراستاری مریم قانونی در سال ۹۳ به همت مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل و توسط انتشارات سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان به چاپ رسید.
در این کتاب نحوه اداره محلات و محلات اصفهان در دوره های مختلف قرون اولیه اسلامی، دیالمه و سلاجقه، مغول و تیموری، صفوی و قاجاریه اشاره شده است.
محله درب کوشک، جوباره، دردشت، شهشهان، بیدآباد، عباس آباد، نو، شمس آباد، میان الوار، دروازه نو، مسجد حکیم، چهارباغ، چهارسوق، طوقچی، درب امام، باغ همایون، مورنان، سید احمدیان، پاقلعه، خواجو، بلوکات، مشیر، امامزاده اسماعیل، هارونیه، مسجد جامع، کران و گلبهار همچون محله های معرفی شده در کتاب "احصائیه خانه ها و محلات اصفهان" هستند.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد احصائیه خانه ها و محلات اصفهان كتابی در معرفی محلات قدیمی این شهر