حاكمیت و ضرورت احیای سرمایه اجتماعی
در یادداشت روزنامه ایران می خوانیم: سرمایه اجتماعی، یکی از سرمایه های مهم و از مؤلفه های اساسی و مؤثر در توسعه و ثبات هر جامعه ای است؛ سرمایه ای که زیر بنای توسعه فرهنگی، اقتصادی و سیاسی یک کشور به حساب می آید.
روزنامه ایران چهارشنبه ۲۳ تیر در یادداشتی به قلم حسین میرزایی مردم شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، آورده است: اهمیت این سرمایه، به حدی است که از آن بعنوان ثروت نامرئی یک کشور نام می برند و از خلال این سرمایه اساسی است که انسجام، اعتماد متقابل و حسن اطمینان و همبستگی در جامعه فراهم می شود. هر گونه کاهش در این سرمایه، به کاهش مشارکت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهروندان منجر می شود. رشد صدمه ها و جرایم اجتماعی، بی اعتمادی، یأس و ناامیدی و احساس محرومیت نسبی و خیلی از ناهنجاری ها، نتیجه کاهش سرمایه اجتماعی است.
سرمایه اجتماعی، بعنوان یک اصل بنیادین برای رسیدن به توسعه پایدار در نظر گرفته می شود. در این چشم انداز، جوامعی موفق نامیده می شوند که بتوانند با ریل گذاری سیاست های مناسب و عرضه راهکارهای متناسب با جامعه، به ایجاد و افزایش سرمایه اجتماعی بیشتر دست یابند؛ چونکه سرمایه اجتماعی زمینه مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و فیزیکی است و در نبود و کاهش این سرمایه، سایر سرمایه ها اثربخشی خویش را به مرور از دست می دهند و پیمودن مسیرهای توسعه فرهنگی و اقتصادی، ناهموار و دشوار می شود.
سرمایه اجتماعی، ابزاری برای رسیدن به توسعه سیاسی و فرهنگی است. عوامل مهمی در ایجاد سرمایه اجتماعی برای توسعه هر کشور نقش دارند، که در این جا به سه یاد شده می شود: آگاهی، اعتماد و مشارکت. در مورد آگاهی باید گفت زمانی که افراد از ماهیت مسائل اجتماعی و سیاسی آگاه نمی شوند، از اجتماع خود دور هستند و بنابراین، شناخت کافی از مسائل و هم قدرت انتخاب و فرصت مشارکت در تصمیم گیری کلان جامعه خویش را ندارند. بدین ترتیب، توسعه سیاسی فرهنگی جامعه، عملاً ناممکن می شود.
در مورد اعتماد باید اشاره نمود زمانی که اعتماد در جامعه بالا باشد، اساس سرمایه اجتماعی فراهم می شود؛ اما در صورت پایین بودن، شکل گیری توسعه اجتماعی، غیر ممکن خواهد بود. نبود اعتماد هم می تواند ناشی از دو عامل باشد: سابقه نامطلوب اقدامات نهادهای اجتماعی و نخبگان و دولتمردان یا فقدان اعتماد جامعه به توانایی های خود. و در آخر باید از مشارکت نام ببریم؛ با مشارکت افراد جامعه در سرنوشت خود و کلیه امور در ارتباط با خود، سرمایه اجتماعی پدید می آید. افراد با چنین اقداماتی به پیشرفت و توسعه جامعه کمک می کنند و اگر این سرمایه اجتماعی افزایش یابد، توسعه سیاسی اجتماعی و فرهنگی کشور هم بتدریج اتفاق می افتد.
طبق پیمایش ها و رصدهای میدانی، سرمایه اجتماعی در کشور سیر نزولی دارد و لازم به نظر می آید که سیاستگذاری ها به سمت احیای این سرمایه در جامعه پیش برود. جامعه ما در برهه های مختلف نشان داده است که ظرفیت ایجاد سرمایه اجتماعی کلانی دارد و نیاز است این ظرفیت باردیگر احیا شود. حاکمیت برای بازیابی این سرمایه در جامعه، نیازمند اقدامات جدی است چون که بدون آن، بخش بزرگ برنامه های توسعه ای گرفتار اشکال خواهند شد. همراهی مردم با سیاست های خرد و کلان اساسا به نفع کشور و حاکمیت خواهد بود و این محقق نخواهد شد مگر آنکه گام های اعتمادساز از جانب حاکمیت برداشته شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد حاكمیت و ضرورت احیای سرمایه اجتماعی