به مناسبت روز جهانی كتاب؛
كتاب نمایشگر ره آورد تمدن های ماندگار تاریخ
کتاب همچون پایدارترین و سالم ترین محصولات فرهنگی شمرده می شود که سرچشمه علوم و معارف انسانی و نتیجه اندیشه ها و تجربه های اهل دانش و معرفت بشمار می رود و بعنوان آینه ای است که بخش اعظم ره آورد تمدن های ماندگار تاریخ را به نمایش می گذارد.
سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی سازمان ملل (یونسکو) از سال ۱۹۹۵ میلادی تصمیم گرفت که روز جشن کتاب در اسپانیا، یعنی ۲۳ آوریل را که مصادف با درگذشت ۲ تن از نویسندگانی بود که نقش مهمی در فرهنگ و ادبیات جهان برعهده داشته اند؛ یعنی ویلیام شکسپیر و اینکا گارسیلاسو دولاوگا را روز جهانی کتاب و حق مؤلّف اعلام نماید.
هدف از اختصاص روزی برای بزرگداشت کتاب و حق مؤلّف، تجلیل جهانی از کتاب و مؤلّفان، تشویق همگان و به ویژه جوانان برای کشف لذّت خواندن، تقدیر و پشتیبانی از افرادی است که در رشد و اعتلای فرهنگی و اجتماعی جامعه بشری نقش و سهم به سزایی داشته اند.
توسعه صنعت نشر، ترویج جریان آزاد کتاب و تضمین دسترسی عموم به آن و جلب توجه سازمان ها انجمن ها، نهادهای دولتی و خصوصی به کتاب بعنوان آسان ترین و بهادار ترین روش کسب دانش، بیان احساس و اندیشه و قدیمی ترین وسیله ارتباط معنوی و کلید توسعه آموزش پایه، مبارزه با فقر و توسعه فراگیر است.
اهمیت و اعتبار کتاب
کتاب را می بایست به حق دروازه ای به طرف جهان گسترده دانش و معرفت دانست که یکی از بهترین ابزارهای کمال بشری شمرده می شود. بنا بر این هم فردی که با دنیای زیبا و زندگی بخش کتاب، ارتباط نداشته باشد از مهم ترین دستاورد انسانی و نیز از بیشترین معارف الهی و بشری محروم می ماند.
کتاب نقش مهم و تاثیرگذاری در جهت ارتقا و پیشرفت ملت ها دارد به همین سبب برای یک ملت، خسارتی بزرگ است که افراد آن با کتاب سر و کار نداشته باشند و برای یک فرد، توفیق چشم گیری است که با کتاب مأنوس و همیشه در حال بهره گیری از آن، یعنی آموختن چیزهای تازه باشد.
کتاب از عناصر فرهنگی و ابزاری مناسب برای تغییر دادن فرهنگ شمرده می شود و عناصر جدید فرهنگی را به افراد جامعه منتقل می کند و ضمن حفاظت از فرهنگ متعالی، آنرا بدون تغییر و تحریف در اختیار آیندگان قرار می دهد. پس باتوجه به چنین جایگاهی نیاز است تا خانواده بعنوان اولین نهاد اجتماعی، در ارتقای سطح فرهنگ، رفتارها و عادت های فرد تلاش کند و این مهم هم به دست نمی آید، مگر اینکه با کتاب آشنا باشد. بدین سبب آشنایی فرزندان با کتاب و کتابخوانی، از خانواده شروع می شود و رغبت های وی در خانواده شکل می گیرد. پس لازم است تا یک کتابخانه هر چند کوچک در هر خانواده ای وجود داشته باشد تا اعضای خانواده قسمتی از آنرا به کتاب های مورد علاقه خود اختصاص دهند برای اینکه این کار تمایل و رغبت خواندن کتاب و مطالعه را در بین آنان تقویت می کند.
ضرورت توجه به کتابخوانی
کتابخوانی مقدمه ورود آگاهانه در فعّالیت های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. مطالعه کتاب، انسان را در تعیین سرنوشت خود و جامعه شریک می کند، قوه ابتکار و خلاقیت، روحیه آزادی خواهی و بزرگ منشی و توانایی تشخیص حق و باطل را تقویت می کند و اگر ارزش کتاب در جامعه ای شناخته شود، بدون شک انتقال میراث فکری و فرهنگی از یک نسل به نسل دیگر انجام و پویایی فرهنگ و تمدن آن جامعه تضمین خواهد شد.
همچنین داشتن برنامه روزانه برای مطالعه و کتابخوانی نه فقط سبب کاهش استرس و یکی از بهترین روش های مقابله با اختلالات خواب است، بلکه سبب می شود تا افراد در مواجه با مسایل زندگی با آگاهی بیشتری تصمیم گیری کنند. پس کتابخوانی می تواند بعنوان یک سرگرمی رایگان، سبب بهبود کیفیت زندگی شود و عضویت در کتابخانه های عمومی و بهره مندی از کتاب های آنها، رسیدن به چنین مساله ای را بسیار آسان می کند.
یکی از فاکتورهای توسعه یافتگی در جوامع بشری میزان مطالعه آن ملل است. در کشورهایی که از لحاظ توسعه یافتگی و فرهنگی در سطح بالایی هستند، آمار مطالعه و کتابخوانی شان بسیار بالا است. تیراژ کتاب در آن کشورها چند هزار جلد است و روزنامه ها هم شمارگان زیادی دارند. بدین سبب در یک جامعه که افراد آن اهل مطالعه هستند، مردم و مسئولان به تفاوت اندیشه اعتقاد دارند، به ساختار، رویه، قانون، بخشنامه اعتقاد دارند. حقوق شهروندی را رعایت می کنند، مردم حق داشتن تشکل و مطالبه گری دارند و چنین جامعه ای روز به روز به کمال نزدیکتر می شود.
صاحبان اندیشه معتقد هستند که ملت هایی که فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در بین آنان رواج بیشتری داشته، توانسته اند که فرهنگی بمراتب ماندگارتر و پویاتر از خود بر جای بگذارند و میراث فرهنگی و هویتی، دستاوردهای عالمان و فرهیختگان خودرا به نسل های بعد انتقال دهند. بدین سبب هر جامعه ای که بخواهد در راه پیشرفت و تعالی قرار گیرد، باید برای مطالعه و کتاب خوانی سرمایه گذاری اساسی انجام دهد.
مطالعه جزء نیازهای اجتماعی انسان است. فرد به وسیله مطالعه می تواند با اندیشه های دیگران ارتباط برقرار کند و از دستاوردهای علمی و ادبی دیگران بهره مند شود. مطالعه و کتابخوانی به نیازهای روانی پاسخ می دهد و در کنار کمک به رشد شناخت، جنبه های عاطفی و اجتماعی انسان را نیز صیقل می دهد. پس آگاهی در بنیادی ترین و پایدارترین صورت بوسیله کتاب و نوشتن به دست می آید و شکوفایی استعدادها و بارور شدن اندیشه ها نیز به همین صورت حاصل می شود. پس باید اعتقاد داشت که راه اصلی و پایدار توسعه از وادی فرهنگ می گذرد و کتاب نقش تعیین کننده ای در این وادی دارد.
همچنین باید اشاره داشت که بی توجهی به کتاب و کتاب خوانی یک بیماری فرهنگی و اجتماعی شمرده می شود که ناشی از فراگیر نشدن فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در بین اقشار مردم یک جامعه است که خسارتی جبران ناپذیر بر پیکره فرهنگ کشور شمرده می شود. پدیده فقر مطالعه و کتاب خوانی همچون معضلات و مشکلاتی است که در بیشتر کشورها وجود دارد و این امر می تواند در طولانی مدت تاثیر زیان باری را برای این جوامع به ارمغان آورد. کشور ما با وجود داشتن پیشینه فرهنگی بسیار غنی و با وجود تاکید دین مبین اسلام بر امر مطالعه به این مساله کمتر پرداخته بطوریکه مردم بیشتر اوقات و فراغت خودرا به سرگرمی های بیهوده صرف می کنند و به مطالعه و کتاب خوانی کمتر توجه دارند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد كتاب نمایشگر ره آورد تمدن های ماندگار تاریخ