منطق دفاع از قدرت ملی
به گزارش برتریها روزنامه فرهیختگان در گزارشی نوشت: اهمیت «حضور منطقه ای» ایران و توان بالای «قدرت دفاعی» کشورمان دو موضوع مهمی بود که رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به آن اشاره کردند.
در ادامه گزارش ۲۱ اسفند روزنامه فرهیختگان آمده است: آمریکا برای حضور خود در خاورمیانه طی این سال ها میلیاردها دلار خرج کرده است، اما در چهار دهه گذشته خصوصاً از سال۲۰۱۰ به بعد یعنی بعد از شروع نهضت بیداری اسلامی در خاورمیانه، نفوذ قدرت نرم جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه با مولفه های دینی، انسانی و استکبارستیزی اش سبب شده است علاوه بر کاهش قدرت آمریکا در منطقه، سیاست های این کشور نیز به بن بست برسد.
اهمیت «حضور منطقه ای» ایران و توان بالای «قدرت دفاعی» کشورمان دو موضوع مهمی بود که رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به آن اشاره کردند. ایشان در این دیدار با ساده لوحانه خواندن برخی سخنان پیرامون قدرت دفاعی ایران اظهار داشند: «ساده لوحانه تر و ناشیانه تر از پیشنهاد کسی که می گوید قدرت دفاعی را برای حساس نشدن دشمن، کاهش دهیم وجود ندارد.»
حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه پیرامون اهمیت حضور منطقه ای ایران نیز، این حضور را وسیله استواری و قدرت نظام دانستند که نباید از آن صرف نظر کرد. مساله قدرت دفاعی بالای ایران و نفوذ منطقه ای منطق جمهوری اسلامی میان کشورهای مسلمان محور مقاومت جزء مواردی است که در سالهای گذشته همیشه دشمن در تلاش بوده تا آنرا از بین ببرد، همین طور این دو مولفه برتر قدرت سبب شده است ایران علاوه بر تقابلات نظامی در تقابل های سیاسی خود با کشورهای غربی مانند مذاکرات هسته ای دست برتر را داشته باشد. در ادامه گزارش امروز «فرهیختگان» می خواهیم ضمن بررسی چرایی قدرت نفوذ گفتمان انقلاب اسلامی ایران میان کشورهای اسلامی غرب آسیا به تحلیل اهمیت دو مولفه «قدرت دفاعی» و «حضور منطقه ای» برای ایران و کشورهای غربی نیز بپردازیم.
۱-طی این سال ها نفوذ ایران میان کشورهای منطقه بیش از آنکه تکیه بر قدرت سخت ایران داشته باشد، تکیه بر قدرت نرم و مولفه های انسانی گفتمان انقلاب اسلامی داشته است. درست برخلاف غرب و آمریکا که همیشه بواسطه قدرت نظامی خود توانسته اند در کشورهای منطقه خصوصاً کشورهای عربی حاضر در خلیج فارس نفوذ کنند. آمریکا برای حضور خود در خاورمیانه طی این سال ها میلیاردها دلار خرج کرده است، اما در چهار دهه گذشته خصوصاً از سال۲۰۱۰ به بعد یعنی بعد از شروع نهضت بیداری اسلامی در خاورمیانه، نفوذ قدرت نرم جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه با مولفه های دینی، انسانی و استکبارستیزی اش سبب شده است علاوه بر کاهش قدرت آمریکا در منطقه، سیاست های این کشور نیز به بن بست برسد.
برای درک بهتر قدرت نفوذ گفتمان جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا و چالشی که این گفتمان برای غرب ایجاد کرده، کافی است شرایط فعلی را با شرایط ابتدای انقلاب مقایسه نماییم. سال۵۷ در اوج قدرت نفوذ و حضور آمریکا در خاورمیانه، میان تمامی کشورهای منطقه این تنها ملت ایران بود که یک صدا با سیاست های استکباری آمریکا می جنگیدند و خواهان خروج این استعمارگر از کشورشان بودند، اما حالا پس از گذشت چهار دهه خیلی از ملت های مسلمان منطقه مانند عراق، سوریه، لبنان، یمن، بحرین و... در صف مبارزه با استعمارگری آمریکا قرار دارند، مبارزه ای که ماحصلش وارد آمدن شکست های خفت بار به آمریکا و رژیم صهیونیستی طی این سال ها و کاهش نفوذ آنها در منطقه غرب آسیا بوده است. علاوه بر این قیاس برای سنجش میزان موفقیت گفتمانی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه مثالی دیگر نیز می توان زد، پس از وقایع ۱۱سپتامبر، آمریکا به دنبال اجرائی کردن طرحی موسوم به «خاورمیانه بزرگ» بود.
در این طرح آمریکا به دنبال تغییر در قلمروی کشورهای خاورمیانه خصوصاً کشورهای عربی این منطقه بود تا کشورهایی با قلمروی کوچک تشکیل شوند؛ کشورهایی که طبق این طرح برای تامین مصالح و منافع اقتصادی خود باید به دنبال اتحاد و ایجاد رابطه با رژیم صهیونیستی می بودند. هدف اصلی از پیاده سازی چنین طرحی تامین امنیت رژیم صهیونیستی و بازگشت هژمونی آمریکا در منطقه بود، اما امروز پس از گذشت دو دهه از طرح خاورمیانه بزرگ نه فقط در دستیابی به اهداف خود موفق نبوده اند بلکه خیلی از کشورهای منطقه نیز برخلاف پیش بینی آمریکایی ها با تأسی از گفتمان استکبارستیزی انقلاب اسلامی در جرگه کشورهای محور مقاومت اسلامی مقابل غرب و رژیم صهیونیستی قرار گرفته اند و در عرصه های مختلف سیاسی و نظامی موجب وارد آمدن شکست به آمریکا و متحدانش در منطقه خاورمیانه شده اند. این شکست آنقدر سنگین بوده است که سبب شده ایالات متحده برای متوقف کردن این روند چاره ای جز حذف فیزیکی رهبران مقاومت اسلامی مانند شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس نداشته باشد، اما رستاخیز میلیونی تشییع پیکر شهدای مقاومت در عراق و ایران و مطالبه اخراج آمریکا از منطقه توسط مردم دو کشور پس از این واقعه ثابت کرد عمق نفوذ فرهنگی ایران میان ملت های مسلمان چیزی نیست که به این راحتی ها از بین برود.
۲ -مراکز تحقیقاتی بزرگ جهان مانند موسسه مطالعات امنیت یا موسسه بین المللی استکهلم همیشه ایران را بعنوان یکی از قدرت های برتر نظامی در منطقه می شناسند. آنها دلیلهای بسیاری برای قدرت برتر نظامی ایران دارند، یکی از دلیلهای قابل توجه که همه موسسات بصورت مشترک به آن پرداخته اند، قدرت بازدارندگی نظامی ایران دربرابر هرگونه تهدید دفاعی و امنیتی است. آنها معتقدند بااینکه ایران بنا به دلایلی برخلاف سایر همسایگان عرب خود دستیابی به تسلیحات پیشرفته غربی ندارد، اما پیشرفت زیادی در موشک های بالستیک، کروز و تسلیحات نامتقارنی که می توانند گستره ای به وسعت سراسر خلیج فارس، دریای عمان و دریای سرخ را تحت پوشش خود قرار دهند، داشته است.
ضمن این که ایران از سال۲۰۰۶ مورد تحریم های تسلیحاتی آمریکا و محدودیت های تسلیحاتی سازمان ملل قرار گرفته و همین سبب شد ایران به تسلیحات تولید داخلی خود متکی باشد. یکی از عمده دلیلهای دیگری که این مراکز تحقیقاتی برای افزایش بازدارندگی ایران در حوزه نظامی مطرح می کنند این است که با وجود این که خیلی از همسایگان ایران بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی خودرا صرف خرید تسلیحات می کنند و از تسلیحات پیشرفته ای برخوردار می باشند، اما به علت عدم دانش کافی در استفاده درست از تسلیحات، عملا هیچ نوع بازدارندگی دفاعی و نظامی برای خود به وجود نیاورده اند. قدرت دفاعی بالای ایران علاوه بر ایجاد مصونیت نظامی برای کشورمان دربرابر تهدیدات بیگانگان با تقویت محور مقاومت نیز سبب شده طی سالهای گذشته آمریکا و متحدان منطقه ای اش ازجمله رژیم صهیونیستی در عرصه نبرد نظامی شکست های سختی را متحمل شوند، این شکست های پی درپی علاوه بر وارد آمدن خسارات مادی فراوان به آمریکا سیاست های استعماری این کشور را نیز به بن بست رسانده است.
به همین دلیل طی سالیان گذشته آمریکایی ها همیشه در تلاش بوده اند از هر طریقی که شده، قدرت دفاعی ایران را محدود کنند. همانطور که اشاره کردیم قدرت بالای دفاعی ایران برای این کشور دربرابر تهدیدات نظامی مصونیت به وجود آورده است، بدین سبب آمریکا و متحدان منطقه ای وی بوسیله عملیات نظامی نمی توانند ایران را محدود کنند، بنا بر این در طول این مدت غربی ها همیشه اهتمام داشته اند با بهره گیری از ابزار تحریم، ایران را به میز مذاکره برسر مسائل نظامی و موشکی بکشانند، آخرین این تلاش ها مربوط می شود به مذاکرات وین، غربی ها در این مذاکرات نیز بار دیگر پیشنهاد لغو قسمتی از تحریم های فهرست قرمز ایران را در ازای مذاکره برسر مسائل منطقه ای و دفاعی داده بودند اما این پیشنهاد مانند تمامی موارد قبلی ازسوی ایرانیها رد شد، برای اینکه مذاکره بر سر این مولفه ها جزء خطوط قرمز کشور است و تجربه تاریخی نیز نشان میدهد توافق با غرب برسر کاهش قدرت نظامی نه فقط تامین کننده منافع و اهداف کشورها نیست بلکه امنیت آنها را نیز بطور کامل از بین خواهد برد، اوکراین امروز می تواند مثال خوبی برای تایید این گزاره باشد.
۳ -بلایی که امروز برسر اوکراین با حمله روسیه به این کشور آمده است به آسانی می توانست برای ایران نیز درصورت کاهش توان نظامی اش اتفاق بیفتد، ۳۰سال پیش اوکراین با سودای حفظ امنیتش توسط کشورهای غربی و پس از توافق با آمریکا، روسیه و انگلیس دست به کاهش قدرت نظامی خود زد اما حمله روسیه به اوکراین و عدم حمایت کشورهای غربی و اروپایی از مردم اوکراین در این جنگ گسترده نشان داد برای حفظ امنیت یک کشور تنها می توان بر قدرت دفاعی درونی اتکا کرد. وضعیت امروز اوکراین نشان میدهد طرح گزاره هایی «دنیای فردا، دنیا گفتمان هاست، نه موشک ها» ازسوی برخی مسئولان جمهوری اسلامی همانطور که رهبر انقلاب در دیدار با اعضای خبرگان رهبری نیز به آن تاکید نمودند، چقدر ساده لوحانه و ناشیانه بوده است.
در این نگاه ساده لوحانه برخی مسئولان وقت جمهوری اسلامی حتی معتقد بودند، ایران باید با الگوگیری از کشورهایی چون آلمان و ژاپن بودجه نظامی کشور را صرف کارهای علمی و اقتصاد دانش بنیان کند. این نگاه در مقطعی میان بدنه دولت وقت نیز طرفدارانی داشت، اما تحولات اخیر جهان نشان داد این نگاه چقدر نادقیق و ساده لوحانه بوده، نگاهی که حالا حتی در تناقض با رویه کشوری چون آلمان نیز است، در بودجه سال۲۰۲۲ (امسال) آلمان دولت، ۱۰۰میلیارد یورو در پروژه های تسلیحاتی سرمایه گزاری نموده است. همین طور پس از این سرمایه گذاری اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در جلسه ویژه مجلس فدرال با موضوع جنگ اوکراین اعلام نمود از این به بعد و هرسال، بیش از ۲درصد از تولید ناخالص داخلی کشور برای امور دفاعی سرمایه گذاری خواهد شد. بخش قابل توجه صحبت های شولتس جایی است که می گوید صیانت از آزادی و دموکراسی مستلزم سرمایه گذاری در امنیت کشور است.
سعید آجرلو، کارشناس مسائل سیاسی در گفت و گو با «فرهیختگان»:
پیشرفت داخلی بدون افزایش قدرت دفاعی و منطقه ای ممکن نیست
ماهیت روابط در منطقه خاورمیانه، یک ماهیت آنارشیک و رئالیستی است. ما نمی توانیم گذشته روابط منطقه ای و واقعیت هایی را که الان در صحنه داریم می بینیم، فراموش نماییم. جنگ اوکراین دارد به ما نشان میدهد که همچنان رئالیست بر روابط بین الملل حاکم است و شما باید از عنصر خودیاری و بقا –که از عناصر بازدارندگی هستند- برای توازن قوا استفاده کنید.
نرگس چهرقانی، خبرنگار گروه سیاست: زمانی عده ای از سیاسیون داخلی معتقد بودند دنیای فردا، دنیای گفتمان هاست نه موشک ها، اما بعدها که امنیت خیلی از کشورهای منطقه مانند سوریه، عراق و افغانستان به خاطر تکیه صرف به گفتمان به خطر افتاد، مشخص شد که گفتمان به تنهایی جواب نمی دهد. با این وجود هنوز هم افرادی هستند که با طرز فکری مشابه ادعا می کنند ایران می تواند با کاهش قدرت دفاعی و نظامی، حساسیت آمریکا یا غرب را کمتر کند. این صحبت از جهات بسیاری قابل نقد است. به همین جهت جهت بررسی اهمیت قدرت دفاعی کشور با سعید آجرلو، کارشناس مسائل سیاسی به گفت و گو پرداختیم.
کاهش قدرت نظامی و دفاعی کشور تا چه میزان می تواند بهانه گیری غربی ها و آمریکا را در مذاکرات بکاهد و اگر این بهانه گیری ها کم شود، چقدر ایران می تواند درجهت منافع ملی و پیشرفت حرکت کند؟ یک زمانی مرحوم هاشمی معتقد بودند برای توسعه باید گفتمان کرد و دنیا، دنیای گفتمان است نه موشک.
بعد از انقلاب بخصوص پس از جنگ، از سالهای ۶۸ به بعد، طرز تفکری در ایران ازسوی نگرش های انقلابی به اصطلاح خط امام به وجود آمد -که درمقابل چپ ها، منافقین و گرایش های ضدانقلاب، حتی در مقابل ملی-مذهبی ها و نهضت آزادی، بودند- و بعدها به چپ و راست اسلامی تقسیم شدند. از همان زمان این تفکر وجود داشته که چرا ما نمی توانیم راه توسعه را مشابه کشورهای نرمال و توسعه یافته دنیا طی نماییم. این بحث نرمال شدن ایران، ریشه در آن دوران دارد که بعدها این را زیاد از زبان اصلاح طلب ها و اعتدالیون شنیده ایم. پاسخ اینها به این پرسش، خیلی ساده و تک بعدی بود. درحالی که هرگونه مدل توسعه و مدل پیشرفتی که خاصیت های سنتی، اجتماعی، مذهبی و فرهنگی کشور را درنظر نگیرد و در عین حال نتواند شرایط منطقه ای را توضیح بدهد، موجب می شود پروسه توسعه ناکام بماند. کمااینکه در دولت اول و دوم مرحوم هاشمی رفسنجانی دیدیم که بواسطه سیاست های نولیبرالی که وجود داشت، ازجانب افرادی که عمدتاً همین مدل خطی و نوسازی را مدنظر قرار داشتند، درنهایت از دل چنین سیاست هایی شورش ها و نارضایتی های اجتماعی ازقبیل مسائل اسلامشهر و مشهد به وجود آمد.
پس رسیدن به توسعه و پیشرفت، با اصطلاحی که مرحوم هاشمی گفتند «دنیای فردا، دنیای گفتمان هاست نه موشک ها» در ادبیات آقای سریع القلم هم بسیار وجود دارد و کتاب های بسیار زیادی در این مساله نوشته اند. بعدها هم پروفسور رفیع پور در کتاب توسعه و تضاد به این مساله پرداخته و در دوران سازندگی چنین کتابی معنا داشته که چرا از دل این توسعه با این نگرش های نولیبرالی، تضاد بیرون می آید؟ و بعد در محور حوزه بین الملل، حوزه امنیت ملی که نسبت این توسعه با امنیت ملی چگونه است؟ این سوال محل بحث است و همان تفاوت نگرشی است که رهبری هم در جلسه اخیر با مجلس خبرگان اشاره داشتند. ازنظر من، هرگونه ایجاد تضاد بین امنیت کشور -که شامل قدرت نرم، قدرت سخت و قدرت بازدارنده می شود- با پروسه پیشرفت، هم به پیشرفت کشور ضربه می زند هم به امنیت کشور. یعنی شما این دو را مقابل هم قرار بدهید، درنهایت به این معنا نیست که ادبیات توسعه را جلو بردید، به این معنا است که توسعه را عقیم کرده اید و اجازه ندادید توسعه پروسه خودش را پیش ببرد.
برهمین اساس می شود اظهار داشت که اوکراین با کاهش قدرت دفاعی خود نه فقط توسعه پیدا نکرد بلکه امروز ازلحاظ امنیتی با مشکلات بسیاری مواجه است؟
بله، دقیقا همچنین است. ماهیت روابط در منطقه خاورمیانه، یک ماهیت آنارشیک و رئالیستی است. ما نمی توانیم گذشته روابط منطقه ای و واقعیت هایی را که الان در صحنه داریم می بینیم، فراموش نماییم. جنگ اوکراین دارد به ما نشان میدهد که همچنان رئالیست بر روابط بین الملل حاکم است و شما باید از عنصر خودیاری و بقا –که از عناصر بازدارندگی هستند- برای توازن قوا استفاده کنید. اساسا تجربه اوکراین به ما نشان میدهد که هرگونه سهل انگاری در خودیاری و مساله بقا و توازن قوا سبب می شود امنیت فوری شما گرفتار مشکل بشود. کمااینکه این را ما در قضایای پس از انقلاب عربی هم در موضوع داعش و موضوع مبارزه با افراط گرایی اسلامی دیدیم که چگونه امواج اسلام گرایی در تونس و مصر، توسط غرب منحرف شد و به این افراط گرایی انجامید. پس هم گذشته و هم حال به ما نشان میدهد که در آینده همچنان رئالیسم در منطقه و در جهان مهم می باشد. همچنان نقش دولت ها مهم می باشد، دولت ها باید نقش و اعتبارشان را حفظ کنند. پس این تصور که کاهش قدرت دفاعی و منطقه ای با توسعه هم راه است، خیلی ساده انگارانه و غیرواقع بینانه است.
بسیاری از طیف های اصلاح طلب می گویند ما باید در سیاست خارجه واقع گرا باشیم. من می خواهم با استدلال خودشان، تناقض عملکردشان را نشان بدهم؛ چطور شما در سیاست خارجی می خواهید واقع گرا باشید، اما اهمیت قدرت نظامی و قدرت بازدارندگی را نبینید؟ کاملا می بینید که پیوند زدن امنیت با آمریکا چه بر سر اوکراین آورد. شما دیدید که پیوند زدن امنیت خاورمیانه ازجانب امارات و عربستان با ترامپ، در دوران آخر ترامپ منجربه چه چیزی شد. پس اگر هرکدام از این جریانات اصلاح طلب ها، اعتدالیون و هرکدام از رویکرد های مشابه اینها، واقع گرا و طرفدار توسعه هستند، باید بدانند که واقع گرایی یعنی توسعه از دل یک قدرت نظامی بالا و یک حکومت قدرتمند به وجود می آید، که هم در نمونه داعش، هم در نمونه اوکراین اساسا ما ماهیت رئالیستی خاورمیانه و جهان را می بینیم، بدین سبب من معتقدم گفتمان جریان انقلاب باید به سمتی برود که پیشرفت و عدالت را باهم جلو ببرد و اتفاقا ما نیازمند نظریه در زمینه توسعه هستیم، اما نه نظریه های نوسازی و خطی که اساسا پاسخگوی تحولات زمانه حاضر نیست.
ما نیازمند مدلهای پیشرفت و توسعه ای هستیم که هم در داخل کشور بتواند عدالت را تضمین کند، هم در عرصه منطقه ای بتواند همخوان با ظرفیت های منطقه ای و قدرت منطقه ای ما باشد. ما نمی توانیم توسعه ای را تعریف نماییم که امنیت ما را به امنیت غرب پیوند بزند، درنهایت شما می بینید که پس از توافق برجام، غربی ها هیچ تعهدی به توافق خودشان نداشتند. کسانی که می گویند ما باید نرمال بشویم و ادامه آمریکا و غرب در منطقه باشیم، هیچ پاسخی به مسائلی ازقبیل اوکراین یا مسائل پس از انقلاب های عربی ندارند و در این مسائل نتوانستند پاسخگو باشند. درحقیقت ما نیازمند مدلهای توسعه جدید هستیم. مدلهای توسعه خطی از نوعی که مرحوم هاشمی می گفتند، از نوعی که کارگزاران در دوره ای می گفت، اساسا پاسخگوی تحولات دنیا، ایران و واقعیت ها نیست. سیاست جمهوری اسلامی ایران در عین حال که اهتمام کرده صبغه های آرمان گرایانه و ایدئولوژیک را پوشش بدهد، واقع گرایانه هم بوده است.
در صحبت هایتان گفتید که برخی می خواستند با کاهش بودجه نظامی، راهی که غرب رفته را دنبال کنند. اما عملا می بینیم که به راه غرب هم نمی روند، چون خود غرب بیشترین هزینه را برای مسائل امنیتی و دفاعی می کند. برای مثال آلمان در سال ۲۰۲۲ به طرز قابل توجهی بودجه دفاعی و نظامی اش را افزایش داده است. بعد چطور این تناقض قابل توجیه است؟
اینها نشان میدهد که مساله قدرت نظامی، اهمیت و وزنش در دنیا کم نشده است. به همین خاطر، فکر می کنم این که قدرت نظامی مان را کم نماییم، حرف غیرواقعی است که در ادبیات و بیان های مختلف می آید. همین منطقه خودمان را درنظر بگیرید؛ آیا عربستان، امارات، قطر، ترکیه و رژیم صهیونیستی نیروی نظامی اش کم شده است؟ روسیه بودجه نظامی اش کم شده؟ وضعیت آلمان و ژاپن برمی گردد به پس از جنگ جهانی دوم، یعنی اساسا کشورهای متفقین در یک دوره ای اجازه ندادند که اینها ازلحاظ نظامی پیشرفت کنند.
به خاطر این که اینها مخالف نظم موجود در آن دوره بودند و اتفاقاتی مانند بمب اتمی در هیروشیما و سقوط هیتلر صورت گرفت و اساسا مقایسه آلمان و ژاپن بعنوان کشورهایی که قدرت بازدارندگی از آنها گرفته شد، مقایسه ای واقعی نیست و با واقعیت های منطقه همخوانی ندارد، چون نمی تواند واقعیت ها را توضیح دهد. اینهایی که می گویند باید بودجه دفاعی را کم نماییم یا ازلحاظ نظامی بیش از این نیاز به پیشرفت نیست، باید بدانند که ماهیت روابط در خاورمیانه یک ماهیت آنارشیک و رئالیستی است. شما اگر این را درنظر نگیرید، نمی توانید بقیه مسائل مانند قدرت دفاعی یا امنیتی را درست تحلیل کنید. ضمن این که ژاپن و آلمان شکست خوردگان جنگ جهانی بودند، درحالی که ایران پیروز جنگ تحمیلی بود و آن تجربه به ما یاد داد ما باید خودمان بتوانیم خودیاری نماییم و قدرت امنیتی و دفاعی خودمان را داشته باشیم.
ضمنا ازنظر تئوریک، کاهش قدرت نظامی یا دفاعی صحبت ساده انگارانه ای است. همین افراد که معتقد به کاهش قدرت نظامی بودند یا هستند، هنوز منتقد جنگ ایران با داعشند. یک زمانی می گفتند به ایران چه ربطی دارد که دارد دخالت می کند، درحالی که اساسا ادعای داعش دولت اسلامی بود و می خواست مرزهای ایران را هم تصاحب کند و بسیاری از این کشورهای منطقه مانند ترکیه، سعودی و امارات به داعش کمک می کردند. ما درمقابل این حجم از افراط گرایی اسلامی و این تروریسمی که مورد حمایت غرب هم بود، چه باید می کردیم؟
قدرت دفاعی و نظامی اگر نداشتیم چه می شد؟ چرا دوستانی که منتقد مبارزه ما با تروریست های داعش هستند، پاسخ این سوالات را نمی دهند؟ بدون درنظر گرفتن موقعیت ایران در منطقه، بدون مرور تاریخ ایران، بدون عبرت گرفتن از جنگ اوکراین نمی توان توسعه را با مدلهای قبلی و قدیمی تحلیل کرد، چون واقعیت ندارد و ضربه زدن به توسعه است. اگر بخواهم ایجابی بگویم، ما باید به مدلی از توسعه دست پیدا نماییم که واقعیت های منطقه را بتواند تحلیل کند و بدون توجه به منطقه جغرافیایی، بدون توجه به ظرفیت های کشور، بدون توجه به ماهیت آنارشیک قدرت و بدون توجه به قدرت امنیتی و نظامی نمی گردد به توسعه دست پیدا کرد و مدل توسعه باید برآمده از تمام اینها باشد. ضمن این که طرز فکری که دولت قبل درقبال کاهش نیروی دفاعی کشور داشت، موجب شد در توافق هسته ای آن طور که باید جواب نگیرند.
حتی در دور ششم مذاکرات وین، گویا دولت قبل صحبت روی بحث های منطقه ای را هم مدنظر داشت. اما دولت جدید تاکید کرده است که مسائل منطقه جزء خطوط قرمز ماست و تحت هیچ شرایطی روی آن مذاکره نمی کنند. در همین راستا افزایش قدرت دفاعی ایران بیشتر منافع مردم را تامین می کند یا کاهش قدرت نظامی و دفاعی و توافق روی آنها؟
ما الان با یک آمریکایی مواجهیم که بمراتب از پنج یا ۶سال پیش ضعیف تر است. این آمریکا از افغانستان خارج شده، این آمریکا نتوانسته دربرابر اوکراین قدرت بازدارندگی داشته باشد، نتوانسته از متحدش دفاع کند، ایران با این آمریکا، به نسبت برجام یا پیش از برجام خیلی در جای بهتری قرار دارد. طبیعتا در زمینه منطقه ای و موشکی هم همچنین است. طبیعی است که ما باید منافع مان را حداکثری نماییم و از خاطرمان نرود که حرف اول را قدرت می زند که متاسفانه در خیلی از تحلیل ها، این صورت مساله که حرف اول را قدرت می زند، پاک می شود.
وقتی صورت مساله پاک شود، دیگر راه برای گفت و گو کردن با طرف مقابل ندارید. افرادی صورت مساله را پاک می کنند و موقعیت ایران در منطقه را درنظر نمی گیرند. درنظر نمی گیرند که دشمنی ها با ایران وجود دارد، آمریکا و غرب غیرقابل اعتماد هستند. اینها را پاک می کنند بعد می آیند نوعی رفتار می کنند که ایران مقصر است. نتیجه اش این می شود که از دل این پاک کردن صورت مساله، همین تفکراتی که قدرت نظامی و دفاعی را کم نماییم تا توسعه ایجاد شود، به وجود می آید که اساسا این طور صحبت ها، هم ضدتوسعه است هم غیرمنطقی و هم غیرواقع بینانه است.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد منطق دفاع از قدرت ملی